(K)  A0  A+  A-    
 STRONA GŁÓWNA BIP » Poprzednia strona » Odczyt wiadomości
Menu:
Urząd Gminy
Statut Gminy
Wójt Gminy
Rada Gminy
Prawo miejscowe
Budżet i finanse
Zamierzenia, strategie i programy
Publiczny dostępny wykaz danych o środowisku
Oświadczenia majątkowe
Przetargi
Ochrona środowiska
Jednostki organizacyjne
Rejestry
Komunikaty
Wybory Samorządowe/Sołeckie/Izby Rolne/Ławnicy/Sejmu i Senatu RP/PE/Prezydent RP
Konkurs na stanowiska urzędnicze
Konkursy na dyrektorów szkół
Współpraca z Organizacjami Pożytku Publicznego
Audyty i Kontrole
Kącik adopcyjny bezpańskich zwierząt
Druki dla interesantów
Sprawozdania
Rewitalizacja
RODO
Narodowy Spis Powszechny/Rolny/Ludności
-------------------------
Jak załatwić sprawę
Redaktorzy strony
Statystyka odwiedzin
Statystyka czytalności
Wyszukaj urzędnika
Rejestr zmian
Mapa serwisu
Wyszukiwarka


»Wyszukiwanie zaawansowane
Archiwalne menu:
Ostatnie 5 wiadomości:
» Informacja Wójta Gminy Łączna z dnia 27 marca 2024r.
» Zawiadomienie o szkoleniu Obwodowych Komisji Wyborczych w Gminie Łączna
» Zarządzenie Nr 11/2024 Wójta Gminy Łączna z dnia 20 marca 2024r.
» Zaproszenie do składania ofert - remont wieżyczek na Kościele w Łącznej
» Zaproszenie do składania ofert na roboty budowlane - Wymiana pokrycia dachowego na Kościele w Łącznej
  • Zamierzenia, strategie i programy
  • Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej


    Strategia
    Bezpieczeństwa Narodowego
    Rzeczypospolitej Polskiej
    Warszawa 2014
    Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski
    5 listopada 2014 r., na wniosek Prezesa Rady Ministrów,
    zatwierdził Strategię Bezpieczeństwa Narodowego
    Rzeczypospolitej Polskiej.
    Dokument ten zastępuje Strategię Bezpieczeństwa Narodowego
    Rzeczypospolitej Polskiej wydaną w 2007 r.
    5
    Spis treści
    WSTĘP 7
    Rozdział I
    Polska jako podmiot bezpieczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
    1.1. Polska w E uropie i świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
    1.2. Interesy narodowe i cele strategiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
    1.3. Strategiczny potencjał bezpieczeństwa narodowego 13
    Rozdział II
    Środowisko bezpieczeństwa Polski 17
    2.1. Wymiar globalny 17
    2.2. Wymiar regionalny . 20
    2.3. Wymiar krajowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
    Rozdział III
    KO NCEPCJA DZIA ŁAŃ STRATE GICZ NYCH.
    STRATE GIA OPERAC YJNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
    3.1. Działania obronne 29
    3.2. Działania ochronne 33
    3.3. Działania społeczne w sferze bezpieczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
    3.4. Działania gospodarcze w sferze bezpieczeństwa 40
    Rozdział IV
    KO NCEPCJA PRZ YGOTO WAŃ STRATE GICZ NYCH.
    STRATE GIA PREPARAC YJNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
    4.1. Podsystem kierowania bezpieczeństwem narodowym . 43
    4.2. Podsystem obronny . 45
    4.3. Podsystemy ochronne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
    4.4. Podsystemy społeczne 52
    4.5. Podsystemy gospodarcze 54
    ZAKOŃCZE NIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
    7
    WSTĘP
    1. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej jest dokumentem
    dotyczącym bezpieczeństwa państwa, opracowywanym i zatwierdzanym
    zgodnie z art. 6 ust. 1 i art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r.
    o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2012 r.
    poz. 461, z późn. zm.). Strategia w sposób całościowy ujmuje zagadnienia bezpieczeństwa
    narodowego oraz wskazuje optymalne sposoby wykorzystania
    na potrzeby bezpieczeństwa wszystkich zasobów pozostających w dyspozycji
    państwa w sferze obronnej, ochronnej, społecznej i gospodarczej. Kluczową
    sprawą jest ich właściwa integracja w systemie bezpieczeństwa narodowego.
    2. P rezentowany dokument identyfikuje interesy narodowe i cele strategiczne
    w dziedzinie bezpieczeństwa, w zgodzie z zasadami i wartościami zawartymi
    w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Określa potencjał bezpieczeństwa
    narodowego oraz ocenia środowisko bezpieczeństwa Polski w wymiarze globalnym,
    regionalnym i krajowym, a także prognozuje jego trendy rozwojowe.
    Przedstawia działania państwa niezbędne dla osiągnięcia zdefiniowanych
    interesów i celów oraz wskazuje kierunki i sposoby przygotowania systemu
    bezpieczeństwa narodowego.
    3. Z apisy dokumentu są zbieżne ze strategiami Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego
    (NATO ) i Unii Europejskiej (UE) oraz dokumentami strategicznymi
    tworzącymi nowy system zarządzania rozwojem kraju, w szczególności
    ze średniookresową strategią rozwoju kraju oraz koncepcją przestrzennego
    zagospodarowania kraju. W przygotowaniu Strategii Bezpieczeństwa Narodowego
    Rzeczypospolitej Polskiej wykorzystano wyniki Strategicznego Przeglądu
    Bezpieczeństwa Narodowego zakończonego w 2012 r. – pierwszego tak szeroko
    zakrojonego projektu analitycznego odnoszącego się do stanu systemu
    bezpieczeństwa narodowego i kierunków jego rozwoju.
    9
    Rozdział I
    Polska jako podmiot
    bezpieczeństwa
    4. R zeczpospolita Polska jest samodzielnym podmiotem bezpieczeństwa,
    suwerennie określającym własne interesy narodowe i cele strategiczne. Wynikają
    one z doświadczeń historycznych, istniejących warunków politycznoustrojowych
    oraz potencjału, jakim dysponuje państwo.
    1.1. Polska w Europie i świecie
    5. Polska jest demokratycznym państwem prawnym z gospodarką rynkową,
    przestrzegającym wiążącego ją prawa międzynarodowego. Polska wzmacnia
    swój potencjał bezpieczeństwa narodowego, aby zapewnić stabilny rozwój
    kraju oraz poprawę warunków życia obywateli. Jest aktywnym uczestnikiem
    współpracy międzynarodowej i rozwija przyjazne stosunki oraz współpracę
    z państwami bliższego i dalszego sąsiedztwa.
    6. Członkostwo w euroatlantyckich i europejskich strukturach współpracy
    wzmacnia bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej. NATO stanowi najważniejszą
    formę polityczno-wojskowej współpracy Polski z sojusznikami. Unia
    Europejska wspiera rozwój społeczno-gospodarczy Polski i umacnia jej pozycję
    w świecie. Najważniejszym partnerem pozaeuropejskim Polski pozostają
    Stany Zjednoczone Ameryki.
    7. W międzynarodowej polityce bezpieczeństwa systematycznie rośnie znaczenie
    współpracy regionalnej. Dla Polski kluczowymi ugrupowaniami w tym
    zakresie są Trójkąt Weimarski i Grupa Wyszehradzka. W ich ramach dobrze
    rozwijają się także dwustronne relacje polityczno-wojskowe z tworzącymi je
    10
    państwami. Poszukiwane są nowe płaszczyzny współdziałania między innymi
    z L itwą, Łotwą, Estonią i Grupą Nordycką oraz Rumunią, a także w innych
    regionach Europy.
    8. Rzeczpospolita Polska wspiera reformy państw Partnerstwa Wschodniego
    oraz opowiada się za ich ściślejszym powiązaniem z UE i NATO . Punktem
    wyjścia tych działań są zasady wolności, demokracji, gospodarki rynkowej
    oraz otwartej perspektywy integracyjnej z euroatlantyckimi instytucjami je
    wyrażającymi. Jako sąsiad Federacji Rosyjskiej Polska stoi na stanowisku, że
    zarówno stosunki dwustronne, jak i stosunki NATO -Rosja i UE-Rosja powinny
    rozwijać się w oparciu o pełne poszanowanie prawa międzynarodowego,
    w tym suwerenności i integralności terytorialnej państw, a także swobody
    wyboru własnej ścieżki rozwoju i sojuszy politycznych i wojskowych.
    9. Polska jest wiarygodnym członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych
    (ONZ), odpowiedzialnej za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego
    oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w E uropie
    (OB WE), istotnego elementu europejskiego systemu kooperatywnego bezpieczeństwa.
    10. Na miarę swoich możliwości oraz interesów, jako część wspólnoty międzynarodowej,
    Polska angażuje się w rozwiązywanie problemów globalnych.
    Utrzymuje stosunki dyplomatyczne z pozaeuropejskimi partnerami oraz rozwija
    z nimi obustronnie korzystną współpracę polityczną i gospodarczą.
    1.2. Interesy narodowe i cele strategiczne
    11. Rzeczpospolita Polska zapewnia bezpieczeństwo państwa i obywateli poprzez
    stwarzanie warunków do realizacji interesów narodowych i osiągania
    celów strategicznych. Interesy narodowe określa art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej
    Polskiej. Z nich wynikają interesy narodowe w dziedzinie bezpieczeństwa,
    do których należą:
    • dysponowanie skutecznym narodowym potencjałem bezpieczeństwa zapewniającym
    gotowość i zdolność do zapobiegania zagrożeniom, w tym odstraszania,
    obrony i ochrony przed nimi oraz likwidowania ich następstw;
    11
    • silna pozycja międzynarodowa Polski i członkostwo w wiarygodnych systemach
    bezpieczeństwa międzynarodowego;
    • ochrona indywidualna i zbiorowa obywateli przed zagrożeniami dla ich życia
    i zdrowia oraz przed naruszeniem, utratą lub degradacją istotnych dla
    nich dóbr (materialnych i niematerialnych);
    • zapewnienie swobody korzystania przez obywateli z wolności i praw, bez
    szkody dla bezpieczeństwa innych osób i bezpieczeństwa państwa oraz zapewnienie
    tożsamości narodowej i dziedzictwa kulturowego;
    • zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju potencjału społecznego
    i gospodarczego państwa, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środowiska
    naturalnego oraz warunków życia i zdrowia ludności jako podstawy
    bytowania.
    12. Z powyższego układu interesów wynikają odpowiadające im cele strategiczne
    w dziedzinie bezpieczeństwa:
    • utrzymywanie i demonstrowanie gotowości zintegrowanego systemu bezpieczeństwa
    narodowego do wykorzystywania szans, podejmowania wyzwań,
    redukowania ryzyk i przeciwdziałania zagrożeniom;
    • doskonalenie zintegrowanego systemu bezpieczeństwa narodowego,
    a zwłaszcza jego elementów kierowania, w tym zapewnienie niezbędnych
    zasobów i zdolności;
    • rozwój potencjału obronnego i ochronnego adekwatnego do potrzeb i możliwości
    państwa oraz zwiększenie jego interoperacyjności w ramach NATO
    i UE;
    • wzmocnienie gotowości i zdolności NATO do kolektywnej obrony oraz
    spójności działań UE w dziedzinie bezpieczeństwa; budowanie silnej pozycji
    Polski w obu tych organizacjach;
    • rozwijanie bliskiej współpracy ze wszystkimi sąsiadami oraz budowanie
    partnerskich relacji z innymi państwami, w tym służących zapobieganiu
    i rozwiązywaniu konfliktów i kryzysów międzynarodowych;
    • promowanie na arenie międzynarodowej zasad prawa międzynarodowego
    oraz uniwersalnych wartości, takich jak: demokracja, prawa człowieka
    12
    i wolności obywatelskie, a także podnoszenie w polskim społeczeństwie
    świadomości praw człowieka i obywatela;
    • zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego poprzez doskonalenie krajowego
    systemu ratowniczo-gaśniczego oraz systemu monitorowania, powiadamiania,
    ostrzegania o zagrożeniach i likwidowania skutków klęsk żywiołowych
    oraz katastrof, a także wdrożenie rozwiązań prawnych i organizacyjnych
    w zakresie systemu ochrony ludności oraz obrony cywilnej;
    • doskonalenie i rozwój krajowego systemu zarządzania kryzysowego w kierunku
    zapewnienia jego wewnętrznej spójności i integralności oraz umożliwienia
    niezakłóconej współpracy w ramach systemów zarządzania kryzysowego
    organizacji międzynarodowych, których Polska jest członkiem;
    • ochrona granic Polski, stanowiących zewnętrzną granicę UE; przeciwdziałanie
    przestępczości zorganizowanej, w tym gospodarczej; ochrona porządku
    publicznego;
    • udoskonalenie rozwiązań systemowych dla przeciwdziałania i zwalczania
    terroryzmu i proliferacji broni masowego rażenia;
    • zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania Rzeczypospolitej Polskiej
    w cyberprzestrzeni;
    • zapewnienie bezpiecznych warunków rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego
    oraz innowacyjności, efektywności i konkurencyjności gospodarki,
    a także stabilności finansowej państwa;
    • zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i bezpieczeństwa klimatycznego
    oraz ochrony środowiska, różnorodności biologicznej i zasobów naturalnych,
    w szczególności zasobów wodnych, a także kształtowanie zagospodarowania
    przestrzennego kraju w sposób zwiększający odporność na różnorakie
    zagrożenia, w szczególności militarne, naturalne i technologiczne;
    • zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego;
    • prowadzenie efektywnej polityki rodzinnej oraz dostosowanie polityki migracyjnej
    do nowych wyzwań;
    • pogłębianie świadomości społecznej w sferze bezpieczeństwa oraz zwiększanie
    kompetencji obywateli pozwalających na właściwe reagowanie
    w sytuacjach kryzysowych.
    13
    13. I nteresy narodowe i cele strategiczne w dziedzinie bezpieczeństwa przekładane
    są na strategiczne działania i zadania, stosownie do warunków bezpieczeństwa
    oraz możliwości ich wykonania.
    1.3. Strategiczny potencjał bezpieczeństwa narodowego
    14. Potencjał bezpieczeństwa narodowego służy realizacji interesów narodowych
    i osiąganiu celów strategicznych. Jego wzmacnianie wyraża dbałość
    o bezpieczeństwo Polski i jest wkładem w umacnianie zdolności obronnych
    NATO i UE.
    15. System bezpieczeństwa narodowego obejmuje siły, środki i zasoby
    przeznaczone przez państwo do realizacji zadań w tym obszarze, odpowiednio
    zorganizowane, utrzymywane i przygotowywane. Składa się on z podsystemu
    kierowania i podsystemów wykonawczych, w tym podsystemów operacyjnych
    (obronny i ochronne) oraz podsystemów wsparcia (społeczne i gospodarcze).
    16. Podsystem kierowania jest kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa
    narodowego. Tworzą go organy władzy publicznej i kierownicy jednostek
    organizacyjnych, wykonujący zadania związane z bezpieczeństwem
    narodowym, wraz z organami doradczymi i aparatem administracyjnym oraz
    procedurami funkcjonowania i stosowną infrastrukturą. Jego fundamentem
    są trwałe zasady ustrojowe. Szczególna rola w kierowaniu bezpieczeństwem
    narodowym przypada Parlamentowi, Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
    i R adzie Ministrów. Istotnym elementem podsystemu kierowania bezpieczeństwem
    narodowym jest zarządzanie kryzysowe.
    17. Podsystemy wykonawcze to siły i środki przewidziane do realizacji
    zadań w obszarze bezpieczeństwa narodowego, pozostające w dyspozycji
    organów kierowania bezpieczeństwem. Dzielą się one na podsystemy:
    operacyjne (obronny i ochronne) oraz wsparcia (społeczne i gospodarcze).
    Podsystemy operacyjne przeznaczone są do wykorzystywania szans, podejmowania
    wyzwań, redukowania ryzyk i przeciwdziałania zagrożeniom o charakterze
    polityczno-militarnym i pozamilitarnym. Podsystemy społeczne
    i gospodarcze zasilają je odpowiednimi zdolnościami i zasobami.
    14
    18. Konieczność rozwoju potencjału obronnego jest powszechnie akceptowana.
    Główny element potencjału obronnego stanowią profesjonalne Siły
    Zbrojne RP . Ich bezprecedensowa w swojej skali modernizacja techniczna,
    którą zabezpiecza ustawowo zagwarantowane, stabilne i długoterminowe finansowanie
    potrzeb obronnych państwa, prowadzi do pozyskania nowoczesnego
    sprzętu wojskowego oraz poszerzenia zdolności operacyjnych. Procesy
    modernizacyjne obejmują również różne aspekty funkcjonowania polskiej
    dyplomacji, służb specjalnych działających na rzecz obronności oraz polskiego
    przemysłu obronnego i związanego z nim potencjału naukowo-badawczego.
    Konsekwentnie realizowana polityka bezpieczeństwa, stanowiąca integralną
    część polskiej polityki zagranicznej, sprzyja wzmacnianiu potencjału obronnego
    w wymiarze militarnym i niemilitarnym.
    19. Zróżnicowany wewnętrznie potencjał ochronny wspiera państwo w realizacji
    zadań z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Tworzony jest on przez:
    wymiar sprawiedliwości; służby specjalne; państwowe służby, straże i inspekcje
    wyspecjalizowane w ochronie porządku publicznego, służby ratownictwa
    i ochrony ludności; elementy zarządzania kryzysowego; Straż Graniczną;
    Służbę Celną; podmioty sektora prywatnego (firmy ochrony osób i mienia);
    organizacje pozarządowe (zwłaszcza społeczne organizacje ratownicze). Istotną
    rolę odgrywają tu podmioty odpowiedzialne za ochronę bezpieczeństwa
    cybernetycznego oraz za przeciwdziałanie i zwalczanie terroryzmu i ekstremizmu.
    20. Potencjał społeczny, w tym kapitał ludzki, jest ważnym czynnikiem
    warunkującym wzrost gospodarki narodowej, sprawność państwa, aktywność
    społeczeństwa obywatelskiego oraz ogólną poprawę jakości życia obywateli.
    Nowoczesny system edukacji publicznej i szkolnictwa wyższego, a także upowszechnienie
    różnych form uczenia się przez całe życie służą wykształceniu
    społeczeństwa aktywnego i mobilnego. Istotnym elementem rozwoju kapitału
    ludzkiego i społecznego jest edukacja na rzecz bezpieczeństwa.
    21. Potencjał gospodarczy. W ostatnich dwóch dekadach gospodarka Polski
    rozwijała się w sposób ciągły. Stały wzrost Produktu Krajowego Brutto
    przekłada się na poprawę warunków życia społeczeństwa i zbliżanie wskaź15
    ników gospodarki narodowej do poziomu średniego PKB w Unii Europejskiej.
    Aktywność inwestycyjna polskich firm za granicą oraz rosnący eksport
    świadczą o rozwoju i coraz większej konkurencyjności polskiej gospodarki.
    22. Energetyka jest jednym z kluczowych elementów bezpieczeństwa narodowego.
    Do głównych czynników bezpieczeństwa energetycznego należy
    dostęp do surowców energetycznych, w tym poza granicami kraju, dywersyfikacja
    źródeł i kierunków dostaw paliw oraz budowa nowych mocy w oparciu
    o zróżnicowane technologie wytwarzania, pozwalająca na zrównoważenie
    krajowego popytu na energię. Polityka energetyczna Polski ukierunkowana
    jest na zapewnienie właściwego rozwoju infrastruktury wytwórczej, przesyłowej
    i magazynowej oraz stymulowanie inwestycji w nowoczesne, energooszczędne
    technologie i produkty, a także ograniczenia zależności od dostaw
    surowców energetycznych.
    23. System transportowy. Nowoczesna sieć drogowa i kolejowa, rozwinięta
    sieć śródlądowych dróg wodnych, lotnisk, portów morskich oraz infrastruktura
    dostępu do tych portów, a także sprawny system transportu publicznego
    umożliwiają rozwój polskiej gospodarki i wzmacniają jej powiązanie z gospodarką
    światową. Są także ważnym składnikiem bezpieczeństwa narodowego
    oraz terytorialnie zrównoważonego rozwoju kraju. Nowoczesna infrastruktura
    transportowa, unowocześniony park taborowy oraz integralne systemy
    zarządzania przewozami obniżają koszty w gospodarce, przyczyniając się jednocześnie
    do obniżenia presji na środowisko. Systematyczna poprawa infrastruktury
    transportowej będzie stanowiła jedno z podstawowych wyzwań dla
    rozwoju państwa.

    17
    Rozdział II
    Środowisko
    bezpieczeństwa Polski
    24. Współczesne środowisko bezpieczeństwa charakteryzuje zacieranie się
    granic między jego wymiarem wewnętrznym i zewnętrznym, militarnym
    i pozamilitarnym. Globalizacja i rosnąca współzależność często skutkują nieprzewidywalnością
    zjawisk, których zasięg nie jest już ograniczony barierami
    geograficznymi, systemami politycznymi i gospodarczymi. Nadal obecne są
    wyzwania i zagrożenia typu militarnego. Bezpieczeństwo Polski będzie zależało
    od jej zdolności do efektywnej realizacji interesów narodowych i osiągania
    celów strategicznych w obecnych i prognozowanych warunkach bezpieczeństwa.
    Dotyczy to w szczególności wykorzystania szans i sprostania
    wyzwaniom o charakterze wewnętrznym i zewnętrznym, asymetrycznym
    i transsektorowym, które są konsekwencją wzajemnie na siebie oddziałujących
    procesów i zjawisk politycznych, militarnych, ekonomiczno-społecznych,
    demograficznych i środowiskowych.
    2.1. Wymiar globalny
    25. Procesy globalizacji, tworzenie się wielobiegunowego porządku politycznego,
    zagrożenia militarne oraz szereg wyzwań o charakterze asymetrycznym
    wpływają na bezpieczeństwo i stabilność państw. W połączeniu z dysproporcjami
    rozwojowymi oraz rywalizacją międzypaństwową wzmagają one ryzyko
    wystąpienia konfliktów, sporów i napięć. Nie zniknęła groźba konfliktów
    o charakterze regionalnym i lokalnym.
    26. Organizacja Narodów Zjednoczonych – jedyna struktura powołana
    w celu zapewnienia bezpieczeństwa globalnego, ma szczególną pozycję
    w systemie organizacji międzynarodowych. Niekorzystnym zjawiskiem są
    18
    występujące w jej ramach obszary dysfunkcjonalności, niedecyzyjności oraz
    rywalizacji państw i grup regionalnych, co skutkuje obniżeniem legitymizacji
    i efektywności jej działań. Podstawowe znaczenie będzie miało podniesienie
    skuteczności i wiarygodności ONZ jako źródła legitymizowanych prawnie
    działań społeczności międzynarodowej w różnych sferach bezpieczeństwa
    globalnego.
    27. Problemem globalnym pozostaną skutki działań państw pozostających
    poza systemem współpracy międzynarodowej, niestosujących się (lub czyniących
    to selektywnie) do norm prawa międzynarodowego. Podważanie powszechnie
    legitymizowanych norm pokojowego współistnienia państw prowadzi
    do osłabienia współczesnego porządku międzynarodowego.
    28. Niepokój budzi postępujące w ostatnich latach podważanie wiarygodności
    porozumień rozbrojeniowych, w tym dotyczących nieproliferacji
    broni masowego rażenia. Wiąże się to z groźbą jej niekontrolowanego rozwoju,
    powstania nowego wyścigu zbrojeń czy uzyskania dostępu do tego typu
    broni przez ugrupowania terrorystyczne.
    29. Problemem bezpieczeństwa światowego pozostanie utrzymywanie się
    porządków autorytarnych i postaw konfrontacyjnych, nieposzanowanie
    zasad prawa międzynarodowego, standardów demokratycznych, praw
    człowieka, mniejszości etnicznych i religijnych. W przypadkach niektórych
    państw autorytarnych wiąże się to ze stworzeniem atrakcyjnych modeli
    gospodarczych, które rzucają wyzwanie systemom zachodniej demokracji
    i gospodarki rynkowej. Zwiększa to odpowiedzialność społeczności międzynarodowej
    za wspieranie i upowszechnianie demokracji, praworządności
    i bezpieczeństwa. Polska transformacja ustrojowa jest niezmiennie przykładem
    i źródłem dobrych praktyk dla państw przekształcających swoje systemy
    polityczne, prawne i gospodarcze.
    30. Zagrożeniami dla globalnego bezpieczeństwa pozostaną międzynarodowy
    terroryzm i zorganizowana przestępczość jako składniki niestabilności
    i konfliktów wewnętrznych oraz źródła takich patologii, jak: przemyt
    broni, materiałów jądrowych i podwójnego zastosowania, handel narkoty19
    kami i ludźmi, porwania dla okupu oraz nielegalne operacje finansowe. Wyzwanie
    stanowią też niekontrolowane migracje ludności, wywołane zarówno
    przez konflikty, jak i mające swe źródło w problemach natury gospodarczej
    i społecznej.
    31. Wraz z pojawieniem się nowych technologii teleinformatycznych oraz
    rozwojem sieci Internet pojawiły się nowe zagrożenia, takie jak cyberprzestępczość,
    cyberterroryzm, cyberszpiegostwo, cyberkonflikty
    z udziałem podmiotów niepaństwowych i cyberwojna, rozumiana jako
    konfrontacja w cyberprzestrzeni między państwami. Obecne trendy rozwoju
    zagrożeń w cyberprzestrzeni wyraźnie wskazują na rosnący wpływ poziomu
    bezpieczeństwa obszaru domeny cyfrowej na bezpieczeństwo ogólne kraju.
    Przy rosnącym uzależnieniu od technologii teleinformatycznych konflikty
    w cyberprzestrzeni mogą poważnie zakłócić funkcjonowanie społeczeństw
    i państw.
    32. Istotnym wyzwaniem dla bezpieczeństwa międzynarodowego stają się
    różne formy ekstremizmu o podłożu politycznym, religijnym, etnicznym,
    społeczno-ekonomicznym i innym. Są one szczególnie niebezpieczne, gdy
    wykorzystują terroryzm jako instrument działania. Zjawisko ekstremizmu
    może mieć zorganizowany charakter, jak również wynikać z działań pojedynczych
    osób.
    33. W konsekwencji dynamicznego rozwoju społecznego, gospodarczego
    i technologicznego świata wyzwaniem staje się wzrost zapotrzebowania
    na energię, żywność i wodę pitną. Surowce energetyczne i metale ziem
    rzadkich występują często na obszarach niestabilnych politycznie, lub stają
    się narzędziami realizacji celów politycznych państw eksporterów. Rosnący
    popyt na żywność jest konsekwencją obserwowanej w wielu częściach świata
    eksplozji demograficznej, zmian klimatu oraz nierównomiernego rozwoju gospodarczego.
    Prowadzi to do wzrostu cen żywności i niezdolności niektórych
    państw do zaspokojenia potrzeb żywnościowych ludności. Kurczące się zasoby
    wody pitnej oraz znaczne zanieczyszczenie jej ujęć mogą w przyszłości stać
    się przyczyną konfliktów i wojen.
    20
    2.2. Wymiar regionalny
    34. Bezpieczeństwo Europy determinowane będzie przez cztery główne czynniki:
    NATO , Unię Europejską, strategiczną obecność USA na kontynencie
    europejskim oraz relacje z R osją. Istotne jest, by ewolucja bezpieczeństwa
    w E uropie sprzyjała spójności i solidarności oraz rozwojowi zdolności obronnych
    NATO i UE, a nie obniżeniu poziomu ambicji państw członkowskich
    w tej mierze. Utrzymanie adekwatnego poziomu zdolności obronnych oraz
    wola polityczna do realizacji zobowiązań z dziedziny bezpieczeństwa będą
    zapobiegały organizacji procesów bezpieczeństwa według kryteriów różnych
    prędkości.
    35. W przewidywalnej przyszłości Europa pozostanie kontynentem o zróżnicowanych
    zagrożeniach w wymiarze militarnym – większość państw
    prowadzi pogłębioną współpracę polityczno-wojskową i należy do struktur
    współpracy wielostronnej (NATO i UE). Mimo to nie brak dziś w E uropie
    źródeł potencjalnej destabilizacji, wynikających ze sporów politycznych
    i terytorialnych, napięć etnicznych i religijnych, mogących przybrać charakter
    konfliktów zbrojnych. Jedynie trwałe rozwiązania pokojowe i stałe wsparcie
    wspólnoty międzynarodowej dają szansę na rozwiązanie konfliktów i eliminację
    ryzyka otwartej konfrontacji.
    36. W sąsiedztwie Polski istnieje ryzyko konfliktów o charakterze regionalnym
    i lokalnym, mogących angażować ją pośrednio lub bezpośrednio. Polska
    nie jest też wolna od form nacisku politycznego wykorzystującego argumentację
    wojskową. W jej najbliższym otoczeniu występuje duże skupienie
    potencjałów wojskowych, także o konfiguracji ofensywnej. Zagrożenia dla
    Polski mogą w niesprzyjających okolicznościach przyjąć charakter niemilitarny
    i militarny. W przypadku zagrożeń militarnych mogą one przybrać postać
    zagrożeń kryzysowych oraz wojennych, to jest konfliktów zbrojnych o różnej
    skali – od działań zbrojnych poniżej progu klasycznej wojny, do mniej prawdopodobnego
    konfliktu na dużą skalę.
    21
    37. NATO pozostanie najważniejszym sojuszem polityczno-wojskowym oraz
    gwarantem bezpieczeństwa Polski. Kluczową sprawą jest utrzymanie przez
    Sojusz Północnoatlantycki pełnego spektrum zdolności wojskowych i politycznych
    oraz solidarności sojuszniczej, gwarantujących realizację jego podstawowej
    misji – kolektywnej obrony, a także podejmowanie innych zadań
    wynikających z ewolucji jego otoczenia.
    38. Unia Europejska i rozwijana w jej ramach Wspólna Polityka Bezpieczeństwa
    i O brony (WPB iO) będą stanowiły istotny czynnik bezpieczeństwa
    Polski. Dalszy rozwój WPB iO zależy od postępu procesów integracyjnych
    w Unii Europejskiej, intensyfikacji współdziałania UE i NATO , politycznej
    woli budowy zdolności obronnych oraz aktywnego zaangażowania operacyjnego
    UE w swoim sąsiedztwie. Ważne jest dążenie do rozwijania w ramach
    Unii Europejskiej współpracy w zakresie urzeczywistniania Przestrzeni Wolności,
    Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości, w szczególności w obszarze wymiaru
    sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. W interesie Polski jest ambitne
    podejście do tych wyzwań.
    39. Utrzymywanie się tendencji spadkowej wielkości budżetów obronnych
    państw NATO i UE będzie negatywnie wpływać na zdolności do działania
    obu organizacji. Szansą dla poprawy tego stanu może być wzmocnienie strategicznej
    i operacyjnej współpracy NATO i UE w sferze bezpieczeństwa.
    40. Reorientacja amerykańskiej polityki zagranicznej w kierunku Azji
    i P acyfiku oraz ewolucja priorytetów USA w sferze bezpieczeństwa międzynarodowego
    będą wpływały na stan relacji transatlantyckich. Istotne jest
    utrzymanie znaczącego i trwałego zaangażowania Stanów Zjednoczonych
    w sprawy bezpieczeństwa europejskiego, w ramach NATO i relacji dwustronnych.
    Ważne jest również odpowiednie zaangażowanie we współpracę transatlantycką
    ze strony państw europejskich, które powinny zwiększać swoją
    odpowiedzialność w sferze bezpieczeństwa oraz rozwijać adekwatne zdolności
    i zasoby.
    41. Relacje Rosji z Z achodem pozostaną ważnym czynnikiem oddziałującym
    na bezpieczeństwo Polski, regionu i E uropy. Odbudowywanie mocarstwowo22
    ści Rosji kosztem jej otoczenia oraz nasilanie się jej konfrontacyjnej polityki,
    czego przykładem jest konflikt z Ukrainą, w tym aneksja Krymu, negatywnie
    rzutuje na stan bezpieczeństwa w regionie.
    42. Zmiany zachodzące w sferze bezpieczeństwa zwiększają znaczenie
    współpracy regionalnej, zarówno w wymiarze politycznym, jak i obronnym.
    Pogłębiona kooperacja subregionów Europy w dziedzinie bezpieczeństwa,
    w tym obrony, pozostanie korzystna polityczne i gospodarczo. Nie może
    ona jednak zastąpić rozwiązań sojuszniczych i ogólnoeuropejskich w tym
    względzie.
    43. Wyzwaniem dla europejskiej polityki bezpieczeństwa stają się procesy
    zachodzące w państwach wschodniego sąsiedztwa UE, połączone z silną
    polityczną, wojskową i gospodarczą presją Rosji realizującej własne interesy.
    Dotyczy to przede wszystkim stanu demokracji i kierunków transformacji
    ustrojowej, potencjału militarnego, procesów reintegracyjnych obejmujących
    między innymi sferę obronności, a także konfliktów lokalnych i regionalnych
    sprzyjających utrwalaniu stanu niestabilności w tym regionie. Korzystny byłby
    szeroki udział jego państw w procesach integracji europejskiej, umacniających
    bezpieczeństwo i wzajemne zaufanie, opartych o zasady poszanowania
    suwerenności państwowej i integralności terytorialnej.
    44. Poważnym wyzwaniem dla bezpieczeństwa europejskiego jest także sytuacja
    w regionie Afryki Północnej i B liskiego Wschodu, jak również utrzymujący
    się potencjał niestabilności na Bałkanach.
    45. W sferze bezpieczeństwa kooperatywnego nadal istotną rolę odgrywa potencjał
    Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie jako forum
    dyskusji politycznych i praktycznych działań służących rozwiązywaniu sytuacji
    konfliktowych. OB WE dysponuje szerokim instrumentarium rozwiązywania
    sytuacji kryzysowych, ale jego faktyczna efektywność zależna jest od
    zaangażowania państw uczestniczących. Pogłębiające się podziały w E uropie
    powodują, że w najbliższych latach nie należy spodziewać się poprawy funkcjonowania
    tej organizacji.
    23
    46. Negatywnym zjawiskiem jest osłabienie reżimu kontroli zbrojeń
    konwencjonalnych i systemu środków budowy zaufania w Europie,
    czy też instrumentalne wykorzystywanie zapisów dokumentów OB WE w tej
    dziedzinie w celu legitymizacji nierzadko intensywnej działalności wojskowej.
    Kryzys wokół Traktatu o Konwencjonalnych Siłach Zbrojnych w Europie (Traktat
    CFE) pozostaje nierozwiązany i należy zakładać, iż stan ten nie ulegnie
    zmianie w dłuższej perspektywie. Będzie to miało swoje negatywne konsekwencje
    dla bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania na obszarze OB WE.
    47. Znaczenie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni będzie rosło, podobnie
    jak odpowiedzialność państw za jej ochronę i obronę. Istotne znaczenie
    dla zwiększenia poziomu bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej w cyberprzestrzeni
    ma polityka organizacji i struktur współpracy międzynarodowej,
    w pracach których Polska uczestniczy oraz współpraca dwustronna z wybranymi
    państwami, w szczególności z państwami NATO i UE.
    48. Starzenie się ludności państw europejskich będzie powodowało obciążenia
    dla finansów publicznych. Zapewnienie zastępowalności pokoleń wymusza
    na Unii Europejskiej, w tym i na Polsce, wypracowanie wspólnych rozwiązań
    dotyczących migracji, doskonalenie standardów w zakresie polityki
    rodzinnej państw członkowskich, a także upowszechnienie polityki aktywnego
    i zdrowego starzenia. W interesie Polski jest, aby polityka migracyjna UE
    nie dyskryminowała państw Partnerstwa Wschodniego i umożliwiała napływ
    wysoko wykwalifikowanych pracowników.
    49. Wskutek zależności państw Unii Europejskiej od importu surowców energetycznych,
    niezbędne będzie zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego
    poprzez nieprzerwane oraz zdywersyfikowane źródła dostaw gazu ziemnego
    i ropy naftowej. Wyzwaniem będą również skutki ograniczenia transportu ropy
    naftowej przez terytorium Polski do państw Europy Środkowej, podobnie jak
    importu tego surowca do Polski przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury.
    Szansą będzie budowa wspólnego europejskiego rynku energii, utrzymanie solidarnych
    zachowań państw członkowskich, służących stworzeniu jednolitych
    reguł i instrumentów podnoszących bezpieczeństwo energetyczne. Wyzwaniem
    dla Polski będzie zapewnienie efektywnych warunków instytucjonalnych
    24
    i prawnych dla poszukiwań i eksploatacji surowców ze złóż niekonwencjonalnych
    oraz dla rozwoju energetyki jądrowej, której znaczna część cyklu paliwowego
    zlokalizowana jest na obszarze UE, a wykorzystywany na jej potrzeby
    uran znajduje się głównie w krajach stabilnych politycznie.
    50. Zachowanie różnorodności biologicznej jest ważnym celem polityki
    europejskiej. Jednym z narzędzi jego realizacji jest sieć obszarów Natura 2000,
    chroniąca gatunki i siedliska o znaczeniu wspólnotowym. Istotne jest włączanie
    problematyki różnorodności biologicznej do innych polityk i uwzględnienie
    kosztów jej utraty w rachunku ekonomicznym.
    2.3. Wymiar krajowy
    51. P ogarszająca się sytuacja demograficzna, spowodowana malejącym
    przyrostem naturalnym i emigracją zarobkową, staje się coraz poważniejszym
    wyzwaniem rozwojowym Polski. Wiąże się to z rozlicznymi zagrożeniami,
    w tym związanymi z niedoborem siły roboczej, znacznym obciążeniem dla
    systemu ubezpieczeń społecznych oraz z koniecznością zapewnienia warunków
    dla wydłużenia aktywności zawodowej i społecznej osób starszych.
    52. Barierą dla dalszego rozwoju jest także utrzymujące się zjawisko długotrwałego
    bezrobocia, ubóstwa i wykluczenia społecznego, a co za tym idzie
    rozwarstwienia społecznego i nierównego dostępu do dóbr i usług. Szansą
    na zwiększenie spójności społecznej będą działania aktywizujące, umożliwiające
    powszechne uczestnictwo w różnych sferach życia społeczno-gospodarczego.
    53. Bezpieczeństwo zdrowotne obywateli współkształtuje bezpieczeństwo
    narodowe. Wpływają na nie nasilające się zmiany demograficzne, zmiany
    warunków środowiskowych oraz rozwój nowych technologii.
    54. Utrzymywać się będą wyzwania dla bezpieczeństwa powszechnego
    i porządku publicznego, w tym te związane z ochroną ludności, bezpieczeństwem
    imprez masowych i ruchu drogowego oraz przestępczością zorganizowaną,
    gospodarczą, narkotykową i handlem ludźmi.
    25
    55. Międzynarodowy charakter terroryzmu oraz intensywność jego przejawów
    sprawiają, że Polska nie jest wolna od tego typu zagrożeń. Szczególnie
    niebezpieczne mogą okazać się pojedyncze osoby lub małe grupy osób wykorzystujące
    metody terroru jako narzędzia do realizowania własnych celów
    o podłożu politycznym, społecznym, ekonomicznym lub religijnym.
    56. Rosnąca pozycja Polski na arenie międzynarodowej oraz członkostwo
    w NATO i UE wpływają na zwiększone zainteresowanie obcych służb wywiadowczych
    naszym krajem. Ewentualne nieuprawnione ujawnienie czy
    kradzież informacji niejawnych oraz innych chronionych prawem danych
    może spowodować straty dla bezpieczeństwa narodowego i interesów Rzeczypospolitej
    Polskiej.
    57. Bezpieczne funkcjonowanie systemu teleinformatycznego Rzeczypospolitej
    Polskiej jest warunkiem niezakłóconego działania całego
    państwa. Wyzwaniem pozostaje zapewnienie dostępności, integralności
    i poufności danych przetwarzanych w systemach teleinformatycznych
    administracji publicznej oraz brak jednolitych zabezpieczeń teleinformatycznych.
    Istotne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa ma niewystarczająca
    wiedza użytkowników o zagrożeniach w cyberprzestrzeni oraz
    konieczność rozwiązania dylematu pomiędzy wolnością osobistą i ochroną
    praw jednostki, a stosowaniem środków służących zachowaniu bezpieczeństwa
    państwa.
    58. Korupcja stanowi barierę dla dalszego rozwoju Polski i wyzwanie dla
    jej bezpieczeństwa ekonomicznego. Obszary szczególnie nią zagrożone to:
    infrastruktura, informatyzacja administracji publicznej, wykorzystywanie
    środków unijnych, służba zdrowia, obronność, energetyka oraz ochrona środowiska.
    59. Bezpieczny system finansowy, oparty na zrównoważonych w średnim
    okresie finansach publicznych, z instytucjami finansowymi zbudowanymi
    adekwatnie do wyzwań czasu, jest jednym z najważniejszych instrumentów
    stabilnego rozwoju państwa.
    26
    60. Wyzwaniem dla bezpieczeństwa narodowego jest uzależnienie krajowej
    gospodarki od dostaw surowców energetycznych z jednego źródła oraz wahania
    cen tych surowców spowodowane wydarzeniami na rynkach międzynarodowych.
    Na sektor energetyczny coraz silniej będzie oddziaływała polityka regulacyjna
    UE, tworząc wyzwania finansowe oraz ograniczenia swobody działania
    w sferze energetycznej. Do poprawy bezpieczeństwa energetycznego
    przyczyni się dywersyfikacja dróg i źródeł dostaw surowców, z wykorzystaniem
    złóż niekonwencjonalnych, źródeł wytwarzania, między innymi w oparciu
    o energetykę jądrową, a także zapewnienie stabilności dostaw energii poprzez
    rozwój infrastruktury wytwórczej i sieciowej.
    61. Niezadowalająca konkurencyjność polskiej gospodarki jest wyzwaniem
    dla bezpieczeństwa. Innowacyjność, rozwój oparty na wiedzy, e-biznes oraz
    tworzenie korzystnych warunków organizacyjnych, finansowych i prawnych
    dla działalności gospodarczej stwarzają szansę szybkiej poprawy sytuacji.
    62. Przemysł pozostaje kluczowym czynnikiem budowania dobrobytu
    i mocnej pozycji Polski na arenie europejskiej i międzynarodowej. Wyzwaniem
    będzie utrzymanie silnej krajowej bazy przemysłowej. W warunkach
    nowoczesnej gospodarki rośnie udział sektora usług w tworzeniu PKB . Konkurencyjna,
    nowoczesna i przyjazna środowisku gospodarka umożliwi obniżenie
    cen i kosztów oraz tworzenie nowych, lepszych dóbr i usług.
    63. Dekapitalizacja majątku narodowego, w szczególności infrastruktury
    przemysłowej, energetycznej, transportowej oraz mieszkaniowej, może
    powodować wzrost zagrożenia katastrofami o podłożu technicznym. Szczególną
    uwagę należy zwrócić na jej elementy zaliczane do infrastruktury krytycznej.
    27
    Rozdział III
    KO NCEPCJA DZIA ŁAŃ STRATE GICZ NYCH.
    STRATE GIA OPERAC YJNA
    64. Interesy narodowe i cele strategiczne Polski w powiązaniu z diagnozą
    środowiska bezpieczeństwa narodowego określają priorytety polityki bezpieczeństwa
    i obronnej. Wskazują one na potrzebę zrównoważonego umiędzynarodowienia
    i samodzielności w zakresie bezpieczeństwa Polski, w tym
    zwiększenia strategicznej odporności kraju na różnego rodzaju zagrożenia.
    65. Główny kierunek działań strategicznych w tym zakresie określają trzy
    priorytety polityki bezpieczeństwa, do których należą:
    • zapewnienie gotowości i demonstracja determinacji do działania
    w sferze bezpieczeństwa i obrony oraz wzmocnienie narodowych
    zdolności obronnych, ze szczególnym traktowaniem tych obszarów
    bezpieczeństwa narodowego, w których sojusznicze (wspólne) działania
    mogą być utrudnione (sytuacje trudnokonsensusowe);
    • wspieranie procesów służących wzmocnieniu zdolności NATO
    do kolektywnej obrony, rozwój Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa
    i Obrony UE, umacnianie strategicznych partnerstw (w tym
    z USA) oraz strategicznych relacji z partnerami w regionie;
    • wspieranie i selektywny udział w działaniach społeczności międzynarodowej,
    realizowanych na podstawie norm prawa międzynarodowego,
    mających na celu zapobieganie powstawaniu nowych źródeł
    zagrożeń, reagowanie na zaistniałe kryzysy oraz przeciwdziałanie ich rozprzestrzenianiu
    się.
    66. W ramach pierwszego priorytetu Polska koncentruje wysiłki strategiczne
    głównie na zapewnieniu bezpieczeństwa własnych obywateli oraz terytorium
    państwa, wsparciu obrony państw sojuszniczych zgodnie z przyjętymi
    umowami międzynarodowymi, a następnie na udziale w reagowaniu
    na zagrożenia poza terytorium sojuszniczym. Podstawowy warunek tworzy
    społeczne przyzwolenie oraz polityczne porozumienie co do nadrzędnego
    traktowania spraw bezpieczeństwa narodowego w polityce państwa.
    Determinacja, zdolność i gotowość do działania, oparte na szerokim konsensusie
    politycznym, wzmacniają siłę Polski w stosunkach międzynarodowych,
    konieczną zarówno do przyciągania sojuszników i partnerów, jak i odstraszania
    potencjalnych przeciwników. Umożliwiają też skuteczne reagowanie na
    presję czy szantaż polityczno-militarny. Ważnymi instrumentami gwarantującymi
    społeczne i polityczne porozumienie w sprawach bezpieczeństwa są:
    edukacja obywatelska, dialog społeczny, współpraca parlamentarna, a także
    Rada Bezpieczeństwa Narodowego.
    67. W ramach drugiego priorytetu Polska będzie koncentrowała się na działaniach
    służących konsolidacji NATO wokół funkcji obronnej, w tym
    strategicznemu wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu. Zmierzają one do
    rozwoju praktycznych mechanizmów kolektywnej obrony, a zwłaszcza adekwatne
    do zagrożeń kształtowanie zdolności wojskowych. Duże znaczenie
    dla bezpieczeństwa Polski ma także rozwój i spójność polityczna Unii Europejskiej.
    Działania państwa polskiego będą ukierunkowane na pogłębianie
    procesów integracyjnych UE w dziedzinie bezpieczeństwa, tak aby
    dysponowała ona adekwatnym potencjałem bezpieczeństwa, w tym obronnym.
    W interesie Polski jest poprawa strategicznej współpracy między
    NATO a UE – wzmocnienie spójności politycznej oraz zwiększenie skuteczności
    w działaniu. Pośród strategicznych partnerstw Polski priorytetowe
    znaczenie ma współpraca ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki. Polska
    będzie zabiegała o jak najszerszą obecność wojskową USA w E uropie, w tym
    w P olsce oraz będzie wspierała działania na rzecz zachowania amerykańskich
    gwarancji dla bezpieczeństwa Europy. Będzie także aktywnie działała na
    rzecz wzmacniania podmiotowości państw Europy Wschodniej, zwłaszcza
    objętych inicjatywą Partnerstwa Wschodniego UE. Z sąsiadami Polski
    rozwijane będą stosunki z wykorzystaniem różnych form współpracy. W re-
    28
    29
    lacjach z Federacją Rosyjską istotne będzie rozwiązywanie spraw trudnych
    z uwzględnieniem standardów prawa międzynarodowego. Punktem wyjścia
    dla kształtowania stosunków NATO z R osją powinny być: analiza sojuszniczych
    interesów bezpieczeństwa, przestrzeganie norm prawa międzynarodowego
    oraz zasady pragmatyzmu i wzajemności. Rozwijana będzie współpraca
    regionalna w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Konieczne będzie intensyfikowanie
    relacji z państwami o rosnącej pozycji międzynarodowej.
    68. Realizacja trzeciego priorytetu wymaga podjęcia działań na rzecz wzmocnienia
    ONZ, kontynuacji starań o dokonanie przeglądu norm prawa międzynarodowego
    oraz wzmacniania skuteczności reżimów i regulacji w obszarze
    kontroli zbrojeń i rozbrojenia, w tym środków budowy zaufania i bezpieczeństwa.
    W wymiarze regionalnym istnieje potrzeba odbudowy znaczenia
    OBWE, choć proces ten wymaga konstruktywnego podejścia wszystkich
    państw członkowskich. Ważną formą udziału w działaniach społeczności
    międzynarodowej jest uczestnictwo w operacjach poza granicami kraju. Działania
    wojskowe powinny być wzmacniane poprzez zaangażowanie cywilne,
    w tym poprzez pomoc rozwojową.
    69. Zgodnie z przyjętymi priorytetami Polska organizuje i prowadzi następujące
    rodzaje działań strategicznych w sferze bezpieczeństwa: działania obronne,
    ochronne oraz w sferze bezpieczeństwa społecznego i gospodarczego.
    3.1. Działania obronne
    70. Istotą działań obronnych jest stałe utrzymywanie gotowości do skutecznego
    reagowania na zagrożenia dla niepodległości i nienaruszalności terytorialnej
    Rzeczypospolitej Polskiej. Do działań uzupełniających należy aktywne
    wykorzystywanie szans i uprzedzające redukowanie ryzyk w dziedzinie bezpieczeństwa,
    między innymi poprzez udział w międzynarodowych wysiłkach
    na rzecz ograniczania źródeł zagrożeń, w tym w międzynarodowych operacjach
    bezpieczeństwa. Służą temu: działania dyplomatyczne na rzecz bezpieczeństwa,
    działania wojskowe, działania wywiadowcze i kontrwywiadowcze
    w sferze obronnej oraz funkcjonowanie naukowo-przemysłowego potencjału
    obronnego.
    30
    71. Działania dyplomatyczne służą zapewnieniu korzystnych warunków
    międzynarodowych, możliwie najpełniej gwarantujących realizację szeroko
    pojętych interesów Rzeczypospolitej Polskiej. Stałym kierunkiem aktywności
    polskiej dyplomacji w obszarze bezpieczeństwa są działania służące
    wzmacnianiu wiarygodności i skuteczności kolektywnej obrony oraz siły
    odstraszania Sojuszu Północnoatlantyckiego, wsparciu dla usprawnienia
    WPB iO UE w wymiarze polityczno-strategicznym, instytucjonalnym i operacyjnym
    oraz poprawie strategicznej współpracy między NATO a UE. Równie
    ważnym zadaniem dyplomacji jest kształtowanie efektywnej współpracy
    dwustronnej i wielostronnej, w tym: dalsze wzmacniane ugrupowań
    regionalnych, które współtworzy Polska – głównie Trójkąta Weimarskiego
    i Grupy Wyszehradzkiej; rozwijanie potencjału współpracy między innymi
    z L itwą, Łotwą, Estonią i państwami nordyckimi oraz Rumunią; poszerzenie
    spektrum współpracy dwustronnej ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki,
    przy jednoczesnej intensyfikacji współpracy polityczno-wojskowej; wspieranie
    reform państw Europy Wschodniej, zwłaszcza w ramach Partnerstwa
    Wschodniego UE; kształtowanie stosunków z R osją na zasadach wzajemności,
    przejrzystości oraz respektowania suwerenności państw sąsiednich;
    rozszerzanie relacji partnerskich ze wschodzącymi mocarstwami, w tym
    dialog w sprawach bezpieczeństwa.
    72. Istotnym obszarem zainteresowania jest kontrola zbrojeń konwencjonalnych
    i system środków budowy zaufania w E uropie. Kontynuowane będą
    działania na rzecz przełamania impasu wokół Traktatu CFE, jego wzmocnienia,
    modernizacji i rozbudowy. Konieczne jest utrzymanie i umacnianie aktywnej
    pozycji Polski w systemie nierozprzestrzeniania broni masowego rażenia. Dotyczy
    to także ograniczenia ryzyka rozwoju nowych dziedzin proliferacji (np.
    poprzez Inicjatywę na Rzecz Nieproliferacji Broni Masowego Rażenia – PSI).
    73. Działania w sferze militarnej ukierunkowane są na utrzymywanie
    i demonstrowanie wszechstronnej gotowości państwa do skutecznego reagowania
    na militarne zagrożenia dla niepodległości i integralności terytorialnej
    Polski. Zadania w tym zakresie wykonują przede wszystkim Siły Zbrojne
    RP , które są gotowe do realizacji trzech rodzajów misji: zagwarantowania
    obrony państwa i przeciwstawienia się agresji zbrojnej; wspierania podsys31
    temów ochronnych w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i pomocy społeczeństwu;
    udziału w procesie stabilizacji sytuacji międzynarodowej, w tym
    w międzynarodowych działaniach z dziedziny zarządzania kryzysowego.
    W misji obrony państwa mieści się również wypełnianie funkcji militarnego
    odstraszania, poprzez demonstrowanie gotowości do obrony siłami utrzymywanymi
    w czasie pokoju oraz gotowości do ich mobilizacyjnego rozwinięcia
    w razie wojny.
    74. Główne zadania Sił Zbrojnych RP , nadające kierunek działalności planistycznej
    i szkoleniowej w czasie pokoju, dotyczą zapewnienia zdolności
    państwa do: obrony i przeciwstawienia się agresji; utrzymywania gotowości
    do realizacji zadań związanych z obroną i ochroną nienaruszalności
    granic; prowadzenia strategicznej operacji obronnej na terytorium Rzeczypospolitej
    Polskiej; udziału w działaniach antyterrorystycznych w kraju
    i poza granicami; udziału w operacji obronnej poza obszarem państwa odpowiednio
    do zobowiązań sojuszniczych w ramach artykułu 5 Traktatu Północnoatlantyckiego;
    prowadzenia działalności rozpoznawczej i wywiadowczej.
    W operacji obronnej na terytorium kraju szczególne zadania przewidzieć należy
    dla oddziałów i pododdziałów Wojsk Specjalnych oraz formacji Narodowych
    Sił Rezerwowych.
    75. W celu wypełnienia misji związanej ze wspieraniem podsystemów
    ochronnych w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i pomocy społeczeństwu
    Siły Zbrojne RP utrzymują zdolność do realizacji zadań polegających
    na: monitorowaniu i ochronie przestrzeni powietrznej oraz wsparciu ochrony
    granicy państwowej na lądzie i morzu; prowadzeniu działalności rozpoznawczej
    i wywiadowczej; monitorowaniu skażeń promieniotwórczych,
    chemicznych i biologicznych na terytorium kraju; oczyszczaniu terenu
    z materiałów wybuchowych i przedmiotów niebezpiecznych pochodzenia
    wojskowego; prowadzeniu działań poszukiwawczo-ratowniczych; pomocy
    władzom państwowym, administracji publicznej oraz społeczeństwu w reagowaniu
    na zagrożenia (sytuacje kryzysowe) oraz likwidacji ich skutków.
    W tym ostatnim zadaniu szczególną rolę spełniać powinny formacje Narodowych
    Sił Rezerwowych, wydzielane w razie potrzeby do użycia przez
    wojewodów.
    32
    76. Uczestnictwo w działaniach na rzecz stabilizacji sytuacji międzynarodowej
    oraz w międzynarodowych misjach i operacjach zarządzania kryzysowego
    wymaga utrzymywania przez Siły Zbrojne RP adekwatnych sił i środków
    wspierających udział w różnych typach operacji i misji zarządzania kryzysowego
    (pokojowych, reagowania kryzysowego, pomocy humanitarnej)
    prowadzonych przez NATO , UE, ONZ oraz innych operacjach wynikających
    z porozumień międzynarodowych, a także współpracy wojskowej w zakresie
    rozwoju i stosowania środków budowy zaufania i bezpieczeństwa.
    77. Cyberprzestrzeń stała się kolejnym środowiskiem walki zbrojnej. Siły
    Zbrojne RP muszą dysponować zdolnościami defensywnymi i ofensywnymi
    w tej sferze, tak aby realizować funkcję odstraszania potencjalnego przeciwnika.
    W szczególności muszą być one gotowe, samodzielnie i we współpracy
    z sojusznikami, do prowadzenia operacji ochronnych i obronnych na większą
    skalę w razie cyberkonfliktu lub cyberwojny.
    78. Działania służb specjalnych w sferze obronnej. Podstawową misją
    służb wywiadu w sferze obronnej jest uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie,
    przetwarzanie i przekazywanie informacji organom państwa odpowiedzialnym
    za bezpieczeństwo narodowe o istniejących i potencjalnych zagrożeniach Rzeczypospolitej
    Polskiej, jej interesów oraz obywateli. Działania wywiadowcze obejmują
    także: identyfikowanie i monitorowanie szans oraz ryzyk dla bezpieczeństwa
    narodowego; wspieranie Sił Zbrojnych RP uczestniczących w operacjach poza
    granicami kraju; monitorowanie międzynarodowego obrotu bronią oraz proliferacji
    broni masowego rażenia i środków jej przenoszenia; obserwację działań
    związanych z polityką energetyczną i surowcową; zwiększanie własnych możliwości
    poprzez współpracę z sojusznikami oraz koalicjantami. Zadaniem służb
    kontrwywiadu w sferze obronnej jest przeciwdziałanie: szpiegostwu, zamachom
    na jednostki wojskowe oraz obiekty lub urządzenia o znaczeniu obronnym, korupcji
    w obszarze produkcji dla obronności państwa i naruszeniom ochrony informacji
    niejawnych, jak również szeroko pojętego bezpieczeństwa informacyjnego.
    Istotnym zadaniem w tym obszarze jest także zapewnienie bezpieczeństwa
    badań naukowych i prac rozwojowych zlecanych przez Siły Zbrojne RP oraz inne
    jednostki resortu obrony narodowej, a także zabezpieczanie produkcji i obrotu
    towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym.
    33
    79. Produkcja obronna. Polski przemysłowy potencjał obronny – istotny
    element gospodarczej sfery bezpieczeństwa – powinien być w maksymalnym
    stopniu angażowany w proces modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP ,
    a w szczególności w realizowane przez resort obrony narodowej priorytetowe
    programy modernizacyjne. Działania te powinny być uzupełnione przez
    mechanizmy wspierania rozwoju podmiotów sektora obronnego, w tym
    małych i średnich przedsiębiorców oraz dążenie do wyrównywania różnic
    w rozwoju produkcji i potencjału obronnego w skali europejskiej pozwalającej
    na zwiększenie konkurencyjności polskiego przemysłowego potencjału
    obronnego.
    3.2. Działania ochronne
    80. Istotą działań ochronnych jest zapewnienie warunków dla utrzymywania
    ładu konstytucyjnego, wewnętrznej stabilności państwa, bezpieczeństwa powszechnego
    i porządku publicznego, zarówno wspólnych, jak i indywidualnych
    zasobów materialnych i niematerialnych, a także funkcjonowania infrastruktury
    krytycznej. Działaniem uzupełniającym powinno być uczestnictwo
    w promowaniu na arenie międzynarodowej oraz krzewienie w społeczeństwie
    polskim zasad i świadomości należytego korzystania z praw i wolności
    człowieka i obywatela.
    81. Nadrzędnym celem działań wymiaru sprawiedliwości jest eliminowanie
    źródeł zagrożeń dla swobody korzystania z praw i wolności oraz
    konsekwentne ściganie i karanie sprawców ich naruszeń. W tym zakresie
    szczególne znaczenie ma zapewnienie przez państwo sprawnego funkcjonowania
    sądów i prokuratury, terminowe prowadzenie postępowań i rozstrzyganie
    spraw oraz zagwarantowanie skutecznego wykonania orzeczeń.
    Ważnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom jest również
    zagwarantowanie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, dzięki uproszczeniu
    i uelastycznieniu procedur prawnych. Konstytucyjne gwarancje ochrony
    praw i wolności będą w pełni realizowane, gdy instytucje wymiaru sprawiedliwości
    staną się powszechnie dostępne, szybkie w działaniu oraz przyjazne
    dla obywateli.
    34
    82. Osłona kontrwywiadowcza ukierunkowana jest na ochronę porządku
    konstytucyjnego i demokratycznego ustroju przed naruszeniami stabilności
    państwa oraz operacyjne rozpoznawanie zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski,
    wynikających z działalności obcych służb specjalnych. Do głównych zadań
    kontrwywiadu w tym zakresie należy zaliczyć: skuteczne rozpoznawanie potencjalnych
    i realnych zagrożeń oraz zapobieganie im za pomocą dostępnych
    metod operacyjnych i procesowych; bieżący monitoring i analizę sytuacji w obszarze
    zidentyfikowanych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa; prowadzenie
    działań profilaktycznych, szczególnie w zakresie ochrony informacji niejawnych;
    koordynację działań i współpracy z innymi komponentami systemu bezpieczeństwa
    narodowego Rzeczypospolitej Polskiej oraz podmiotami zagranicznymi
    i międzynarodowymi zgodnie z zobowiązaniami sojuszniczymi.
    83. Przeciwdziałanie i zwalczanie terroryzmu i ekstremizmu. Globalny
    zasięg i skala zjawiska terroryzmu stanowią poważne wyzwanie dla
    większości organów międzynarodowych i państwowych. Do najważniejszych
    zadań w zakresie przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu i ekstremizmu
    należą: rozpoznawanie i monitorowanie zagrożeń terrorystycznych dla Polski
    i jej obywateli w kraju i za granicą; wykrywanie i neutralizacja zagrożeń terrorystycznych,
    w tym fizyczne zwalczanie terroryzmu; eliminowanie źródeł
    finansowania terroryzmu; ściganie karne sprawców zagrożeń terrorystycznych,
    zgodnie z prawem krajowym oraz obowiązującymi Polskę normami
    prawa międzynarodowego; rozpoznawanie źródeł terroryzmu i symptomów
    radykalizacji zachowań i zapobieganie im; współpraca międzynarodowa
    dwu- i wielostronna na szczeblu politycznym, operacyjnym, analitycznym
    i prawno-karnym w obszarze zwalczania terroryzmu; profilaktyka antyterrorystyczna,
    rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego, polityka medialna
    i informowanie społeczeństwa o potencjalnych zagrożeniach, edukacja społeczna.
    Istotnym elementem działań jest też poprawa bazy prawnej i implementacja
    dokumentów międzynarodowych do prawa krajowego.
    84. Zapewnienie bezpieczeństwa Polski w cyberprzestrzeni, w tym
    bezpieczeństwa cyberprzestrzeni Rzeczypospolitej Polskiej, to jedno z podstawowych
    zadań w dziedzinie bezpieczeństwa państwa. Powinno być ono
    realizowane zarówno poprzez rozwój zdolności do działań defensywnych
    35
    (obejmujących ochronę podmiotów działających w cyberprzestrzeni oraz samej
    cyberprzestrzeni), jak i ofensywnych. Szczególnie ważna jest: współpraca
    i koordynacja działań ochronnych z podmiotami sektora prywatnego – przede
    wszystkim finansowego, energetycznego, transportowego, telekomunikacyjnego
    i opieki zdrowotnej; prowadzenie działań o charakterze prewencyjnym
    i profilaktycznym w odniesieniu do zagrożeń w cyberprzestrzeni; wypracowanie
    i stosowanie właściwych procedur komunikacji społecznej w tym zakresie;
    rozpoznawanie przestępstw dokonywanych w cyberprzestrzeni i zapobieganie
    im oraz ściganie ich sprawców; prowadzenie walki informacyjnej
    w cyberprzestrzeni; współpraca sojusznicza, także na poziomie działalności
    operacyjnej służącej do aktywnego zwalczania cyberprzestępstw, w tym
    wymiany doświadczeń i dobrych praktyk w celu podnoszenia skuteczności
    i efektywności działań krajowych.
    85. Bezpieczeństwo informacyjne, w tym ochrona informacji niejawnych,
    to jeden z najważniejszych obszarów funkcjonowania systemu bezpieczeństwa
    państwa. Strategiczne zadania w tym zakresie obejmują: zapewnienie
    bezpieczeństwa informacyjnego państwa poprzez zapobieganie uzyskaniu
    nieuprawnionego dostępu do informacji niejawnych i ich ujawnieniu; zapewnianie
    personalnego, technicznego i fizycznego bezpieczeństwa informacji
    niejawnych; akredytację systemów teleinformatycznych służących przetwarzaniu
    tych informacji; zapewnienie realizacji funkcji krajowej władzy
    bezpieczeństwa w celu umożliwienia międzynarodowej wymiany informacji
    niejawnych.
    86. Niezwykle istotne jest zapewnienie warunków ochrony infrastruktury
    krytycznej. Infrastruktura ta obejmuje kluczowe systemy i elementy
    zapewniające bezpieczeństwo państwa i jego obywateli oraz sprawne
    funkcjonowanie organów administracji publicznej, instytucji i przedsiębiorców.
    Ochrona infrastruktury krytycznej jest obowiązkiem operatorów
    i właścicieli, którzy są wspierani przez potencjał administracji publicznej.
    W P olsce wdrażane jest nowatorskie podejście w tym zakresie, bazujące na
    zasadach współodpowiedzialności zainteresowanych stron, rozbudowanej
    współpracy i wzajemnego zaufania. Działania państwa polegają na ewentualnym
    uruchomieniu sytemu zarządzania kryzysowego na wypadek zakłócenia
    36
    funkcjonowania infrastruktury krytycznej, a także na podnoszeniu świadomości,
    wiedzy i kompetencji oraz propagowaniu współpracy w tym obszarze.
    87. Podstawą utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego na
    właściwym poziomie jest skuteczne zapobieganie ich naruszeniom, a także
    wykrywanie przestępstw i wykroczeń godzących w życie, zdrowie i mienie
    obywateli, jak również interesy państwa. Zadania realizowane w tym zakresie
    dotyczą różnego rodzaju czynów zabronionych, w tym zarówno przestępczości
    pospolitej, jak i zorganizowanej o charakterze ekonomicznym, narkotykowym
    i kryminalnym. Przedmiotowe działania pozostaną ukierunkowane na zwiększenie
    efektywności w zakresie przeciwdziałania i wykrywania przestępstw
    i wykroczeń, nieuchronności karania ich sprawców, odzyskiwania utraconego
    mienia oraz minimalizowania strat budżetu państwa. Istotną rolę odgrywać
    będzie również koordynacja działań i współpraca z innymi podmiotami systemu
    bezpieczeństwa narodowego, w tym z właściwymi organami administracji
    publicznej oraz wewnętrznymi służbami ochrony, a także partnerami zagranicznymi
    i międzynarodowymi. Najważniejszą służbą realizującą zadania
    z tego zakresu jest Policja, właściwa w zakresie ochrony życia i zdrowia oraz
    mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra.
    88. Zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego (ratownictwo i ochrona
    ludności). Podstawowym zadaniem ochronnym są działania związane
    z ratowaniem życia, zdrowia, mienia i środowiska przed klęskami żywiołowymi
    lub spowodowanymi działalnością człowieka oraz innymi miejscowymi
    zagrożeniami. Wiodącą rolę w tym zakresie odgrywa Państwowe Ratownictwo
    Medyczne oraz Państwowa Straż Pożarna, która jako główny element
    krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego działa na rzecz rozpoznawania
    zagrożeń, przygotowania i prowadzenia działań ratowniczych (także w sytuacjach
    kryzysowych, takich jak katastrofy i wypadki komunikacyjne, budowlane,
    chemiczne i zdarzenia radiacyjne). Ważnym wsparciem w tym zakresie
    jest współpraca ze wszystkimi służbami i podmiotami ratowniczymi,
    uwzględniająca również podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych
    (w tym organizacje pozarządowe, takie jak ochotnicze straże pożarne,
    podmioty uprawnione do ratownictwa górskiego i wodnego), a ustawowo
    uprawnione do realizowania działań z zakresu ratownictwa w P olsce.
    37
    89. Ochrona granicy państwowej. Zasadnicze działania w zakresie zapewnienia
    nienaruszalności i bezpieczeństwa granic wykonują Straż Graniczna,
    Służba Celna, Urząd do Spraw Cudzoziemców oraz Siły Zbrojne RP . Do zadań
    realizowanych przez te służby i organy należy: ochrona terytorium Rzeczypospolitej
    Polskiej przed nielegalnym przepływem towarów i osób oraz wprowadzaniem
    substancji i materiałów niebezpiecznych; organizowanie i prowadzenie
    kontroli ruchu granicznego w sposób zapewniający płynność ruchu
    na granicach, zwalczanie przestępczości transgranicznej oraz przestępczości
    z udziałem cudzoziemców; ochrona obszaru celnego UE, w tym zgodność
    z prawem przywozu i wywozu towarów; utrzymanie przejść granicznych; regulacja
    i kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium kraju oraz
    ich zatrudnienia; ochrona polskiej przestrzeni powietrznej; prowadzenie akcji
    ratunkowych na morskim odcinku granicy państwowej.
    90. Działania z zakresu ochrony najważniejszych organów władzy i administracji
    publicznej realizowane są przez Biuro Ochrony Rządu (BOR ),
    zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami. Do głównych zadań BOR
    należy ochrona osób i obiektów ważnych ze względu na interes państwa
    oraz delegacji państw obcych przebywających w P olsce, polskich przedstawicielstw
    dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz przedstawicielstw przy
    organizacjach międzynarodowych. Priorytetem jest zapewnienie maksymalnej
    ochrony polskich placówek i przedstawicielstw w miejscach występowania
    dużych napięć społecznych czy rejonach o wysokim poziomie zagrożenia
    terroryzmem.
    91. Do głównych zadań z zakresu zarządzania kryzysowego należą: przygotowanie
    administracji publicznej do działań w sytuacjach kryzysowych,
    przeciwdziałanie ich powstawaniu, a także sprawna wymiana informacji,
    podejmowanie decyzji i koordynacja działań, efektywne wykorzystanie sił
    i środków państwa (również w fazie reagowania i odbudowy), współpraca ze
    strukturami zarządzania kryzysowego NATO i UE, współpraca dwustronna
    i międzynarodowa, w szczególności z państwami regionu.
    92. Skuteczne zarządzanie rozwojem kraju oraz ochrona praw obywateli
    wymagają przeciwdziałania i zwalczania zjawisk korupcyjnych
    38
    i korupcjogennych. Zadania strategiczne w tym obszarze polegają na
    zwalczaniu korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności
    w instytucjach państwowych i samorządowych; skutecznym wykrywaniu
    przestępstw korupcyjnych i ściganiu ich sprawców; wdrożeniu efektywnych
    mechanizmów walki z korupcją w administracji publicznej; realizacji postanowień
    rządowych programów przeciwdziałania korupcji; zwiększeniu
    świadomości publicznej i promocji etycznych wzorców postępowania; realizacji
    zobowiązań międzynarodowych Polski dotyczących prewencji i edukacji
    antykorupcyjnej.
    93. Ochrona zdrowia obejmuje rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom
    bezpieczeństwa zdrowotnego, w tym związanych z rozwojem współczesnej
    cywilizacji, a także ratowanie życia i zdrowia ludności. Zapewnienie
    właściwego poziomu świadczeń zdrowotnych jest nadrzędnym zadaniem realizowanym
    przez szereg organów i inspekcji oraz podmioty lecznicze, zaangażowane
    w proces świadczenia usług medycznych.
    3.3. Działania społeczne w sferze bezpieczeństwa
    94. Istotą działań społecznych w sferze bezpieczeństwa jest stworzenie bezpiecznych
    warunków godziwego życia obywateli oraz rozwoju duchowego
    i materialnego narodu. Ochrona dziedzictwa narodowego, w tym zapewnienie
    możliwości jego bezpiecznego rozwoju, zwłaszcza w sferze ekonomicznej,
    społecznej i intelektualnej oraz niematerialne wsparcie systemu bezpieczeństwa
    narodowego należą do kluczowych działań.
    95. Ochrona i umacnianie tożsamości narodowej. Ważnym zadaniem
    państwa jest zachowanie tożsamości narodowej poprzez pielęgnowanie kultury
    narodowej oraz ciągłości historycznej i pokoleniowej. Konieczna jest nie
    tylko ochrona dziedzictwa kulturowego i tożsamości narodowej, ale też wydobywanie
    tkwiącego w nich potencjału rozwoju i budowy nowoczesnego
    państwa. Działania w tym zakresie będą więc ukierunkowane na zapewnienie
    powszechnego i równego dostępu do kultury, aktywizację kapitału społecznego,
    a w jego ramach wzmacnianie postaw patriotycznych oraz aktywnego
    i świadomego obywatelstwa. Służyć temu będzie ochrona samego dziedzic39
    twa narodowego i jego cyfryzacja, otwarty dostęp do jego zasobów, rozwój
    edukacji obywatelskiej i kulturalnej w kształceniu ogólnym oraz wsparcie
    potencjału stowarzyszeń i organizacji pozarządowych zajmujących się tą problematyką.
    96. Edukacja dla bezpieczeństwa obejmuje działalność służącą zdobywaniu
    przez obywateli wiedzy i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa. Realizowana
    jest przez szkolnictwo powszechne i wyższe, centralne i lokalne instytucje
    państwowe oraz stowarzyszenia i organizacje pozarządowe. Priorytetowe
    znaczenie ma podnoszenie świadomości społecznej w kwestii rozumienia
    zagrożeń dla bezpieczeństwa oraz kształtowanie kompetencji pozwalających
    w sposób celowy i racjonalny reagować na nie. Istotne jest także zwiększanie
    efektywności działania administracji publicznej w sprawach bezpieczeństwa
    poprzez ustawiczne podnoszenie kwalifikacji i zdolności do skutecznego reagowania
    na zagrożenia.
    97. Działania mediów na rzecz bezpieczeństwa. Strategicznym zadaniem
    w tym sektorze bezpieczeństwa jest zacieśnianie współdziałania administracji
    i służb z mediami, którego celem jest budowanie i pogłębianie świadomości
    społecznej w zakresie odpowiedniego reagowania na pojawiające
    się zagrożenia. Ponadto należy położyć nacisk na prowadzenie działalności
    o charakterze edukacyjnym, mającej na celu szerzenie wiedzy na temat odpowiedniego
    identyfikowania zagrożeń i skutecznego reagowania w takich
    sytuacjach.
    98. Przeciwdziałanie zagrożeniom dla bezpieczeństwa demograficznego.
    Demografia stanowi istotny składnik bezpieczeństwa narodowego,
    wpływający na wszystkie aspekty jego potencjału. Strategicznym zadaniem
    w tym obszarze jest zahamowanie obecnych i prognozowanych niekorzystnych
    zmian demograficznych w P olsce. Istotne w tym zakresie jest
    tworzenie warunków sprzyjających zwiększaniu liczby urodzeń oraz wsparcie
    rodzin z dziećmi na utrzymaniu. Stanie się to możliwe dzięki umiejętnie
    prowadzonej polityce rodzinnej, rynku pracy oraz mieszkaniowej. Kluczowe
    będą też działania na rzecz ochrony osób starszych oraz odpowiednia polityka
    migracyjna.
    40
    99. Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego wymaga szeregu działań
    na rzecz poprawy integracji społecznej oraz zapewnienia dostępu do usług
    publicznych o odpowiednich standardach. Priorytetem polskiej polityki społecznej
    jest zmniejszanie ubóstwa i wykluczenia społecznego poprzez aktywizację,
    w szczególności na rynku pracy, osób wykluczonych i zagrożonych
    ubóstwem. Działania na rzecz zapobiegania rozwarstwieniu i wykluczeniu
    społecznemu będą wykorzystywały między innymi dobre praktyki wynikające
    ze współpracy instytucji pomocy społecznej oraz instytucji rynku pracy
    i ochrony zdrowia.
    3.4. Działania gospodarcze w sferze bezpieczeństwa
    100. Istotą działań gospodarczych w sferze bezpieczeństwa jest ochrona
    podmiotów i materialnych zasobów gospodarczego potencjału bezpieczeństwa
    narodowego przed zagrożeniami w czasie pokoju, kryzysu i wojny oraz
    wsparcie działania podsystemów operacyjnych systemu bezpieczeństwa narodowego.
    101. Wzmacnianie bezpieczeństwa finansowego. W najbliższych latach
    najważniejszym zadaniem w obszarze bezpieczeństwa finansowego będzie
    wzmocnienie stabilności makroekonomicznej poprzez uzdrowienie finansów
    publicznych, zwiększenie stopy oszczędności i inwestycji oraz rozwój eksportu
    towarów i usług. Istotne jest też wzmocnienie nadzoru finansowego nad
    wszystkimi instytucjami świadczącymi usługi o charakterze bankowym.
    102. Zwiększanie bezpieczeństwa energetycznego. Strategicznym
    zadaniem na rzecz bezpieczeństwa energetycznego jest uruchomienie wydobycia
    surowców energetycznych z krajowych złóż niekonwencjonalnych,
    rozwój infrastruktury sieciowej i wytwórczej w oparciu o paliwa węglowe,
    jądrowe i gazowe oraz zapewnienie zróżnicowanego dostępu do źródeł
    i dróg dostaw surowców energetycznych. Kluczowa jest liberalizacja rynków
    energii oraz tworzenie warunków dla realizacji inwestycji w sektorze
    energetycznym. Istotnym elementem polityki państwa będzie zapewnienie
    stabilności dostaw oraz integracja systemów energetycznych z państwami
    członkowskimi UE.
    41
    103. Utrzymywanie rezerw strategicznych. Sprawny i racjonalny system
    rezerw strategicznych zapewnia wsparcie realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa
    i obrony państwa, odtworzenia infrastruktury krytycznej, złagodzenia
    zakłóceń w ciągłości dostaw służących funkcjonowaniu gospodarki i zaspokojeniu
    podstawowych potrzeb obywateli, ratowania ich życia i zdrowia,
    a także wypełnienia zobowiązań międzynarodowych Polski. Najważniejszym
    zadaniem w tym zakresie jest opracowanie i przyjęcie przez Radę Ministrów
    Rządowego Programu Rezerw Strategicznych oraz zapewnienie mu finansowania
    na poziomie, który umożliwi realizację zaplanowanych działań. Równie
    istotne jest zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemu zapasów
    interwencyjnych ropy naftowej i paliw, zabezpieczających zaopatrzenie Polski
    w sytuacjach kryzysowych oraz jego optymalizacja w zakresie zarządzania
    zapasami i efektywności kosztowej.
    104. Wzmacnianie bezpieczeństwa żywnościowego. Niezbędne jest
    wdrożenie polityki rolnej, która zwiększy odporność produkcji rolnej na niekorzystne
    zjawiska i utrzymanie kontroli nad ważnymi dla bezpieczeństwa
    państwa działami gospodarki żywnościowej oraz zagwarantuje właściwy poziom
    samowystarczalności żywnościowej.
    105. Ochrona środowiska naturalnego. Działania zwiększające bezpieczeństwo
    ekologiczne będą się koncentrowały na poprawie stanu środowiska,
    zachowaniu różnorodności biologicznej oraz adaptacji do zmian klimatu,
    w szczególności poprzez uwzględnienie konieczności zapewnienia odpowiedniego
    poziomu inwestycji w źródła niskoemisyjne. W ramach ochrony środowiska
    kontynuowane będą działania na rzecz poprawy czystości powietrza, wód,
    gleb oraz właściwej gospodarki odpadami. Adaptacja do zmieniających się uwarunkowań
    klimatycznych i hydrologicznych wymaga wdrożenia nowych rozwiązań
    systemowych, ukierunkowanych między innymi na minimalizowanie
    skutków klęsk żywiołowych i ekstremalnych zjawisk pogodowych. Szczególne
    znaczenie w tym kontekście ma realizacja działań przeciwpowodziowych oraz
    usprawnienie systemu zarządzania kryzysowego. Istotne jest też prowadzenie
    kampanii edukacyjnych upowszechniających ochronę środowiska, zachowanie
    różnorodności biologicznej oraz adaptację do zmian klimatu. Gospodarka wodna
    musi stać się priorytetem w skali całej gospodarki kraju.
    42
    106. Zapewnienie bezpieczeństwa kluczowych struktur przestrzennych
    gospodarki narodowej. Priorytetem polskiej polityki przestrzennego
    zagospodarowania kraju jest ograniczenie nadmiernego, chaotycznego rozprzestrzeniania
    się miast określane jako suburbanizacja. Pożądane jest tworzenie
    podsystemów społeczno-gospodarczych o strukturach otwartych, dużej
    samowystarczalności i komplementarności. Istotne jest tworzenie warunków
    dla skutecznej realizacji działań obronnych oraz uwzględnianie potrzeb obronnych
    kraju (w tym lokalizacji obiektów wojskowych) w planach zagospodarowania
    przestrzennego oraz przy podejmowaniu decyzji przestrzennych.
    107. Badania naukowe i prace rozwojowe na rzecz bezpieczeństwa
    i obronności. Strategiczne dla państwa kierunki są określane w Krajowym
    Programie Badań. Dotyczą one obszarów aktywności państwa o zasadniczym
    znaczeniu dla jego postępu cywilizacyjnego, rozwoju społecznego i gospodarczego
    oraz stanowią istotny element budowania potencjału bezpieczeństwa
    państwa. Zasadniczym celem badań naukowych i prac rozwojowych powinna
    być możliwość praktycznego zastosowania uzyskanych wyników, zwłaszcza
    dla rozwoju zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP oraz służb i instytucji
    odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa i obywateli. Należy dążyć do
    zacieśnienia współpracy i silniejszego powiązania między odbiorcą końcowym
    a przemysłem i sektorem badawczo-rozwojowym, w szczególności w zakresie
    wspólnego finansowania i komercjalizacji wyników badań nad technologiami
    podwójnego zastosowania. Istotne będzie zwiększanie zaangażowania polskich
    ośrodków w interdyscyplinarne projekty i programy międzynarodowe,
    co pozwoli na zdobycie nowej wiedzy i doświadczeń oraz wzmocnienie potencjału
    i konkurencyjności polskich podmiotów.
    43
    Rozdział IV
    KO NCEPCJA PRZ YGOTO WAŃ
    STRATE GICZ NYCH.
    STRATE GIA PREPARAC YJNA
    108. Różnorodność wyzwań i nieprzewidywalność zagrożeń sprawia, że system
    bezpieczeństwa narodowego powinien być zdolny do wszechstronnej reakcji
    na pojawiające się problemy: od lokalnych i ograniczonych w skutkach
    do obejmujących całe państwo. Powinien być przekształcany tak, by monitorować
    i prognozować potencjalne zagrożenia, szybko i adekwatnie na nie reagować
    oraz rozwijać zdolności do usuwania skutków sytuacji kryzysowych.
    109. Podstawowym założeniem koncepcji działań przygotowawczych jest
    właściwe połączenie w systemie bezpieczeństwa narodowego jego składników
    militarnych i niemilitarnych, wewnętrznych i zewnętrznych. Działania te koncentrować
    się będą na realizacji trzech priorytetów preparacyjnych: stosownej
    integracji podsystemu kierowania bezpieczeństwem narodowym; profesjonalizacji
    podsystemów operacyjnych (obronnego i ochronnych); powszechności
    przygotowań podsystemów wsparcia (społecznych i gospodarczych). Kluczowe
    zadania wiążą się z ustanowieniem podstaw prawnych i organizacyjnych
    zintegrowanego systemu bezpieczeństwa narodowego oraz wdrożeniem zasad
    i procedur polityczno-strategicznego kierowania bezpieczeństwem narodowym,
    jednolitych we wszystkich stanach bezpieczeństwa państwa.
    4.1. Podsystem kierowania bezpieczeństwem narodowym
    110. Działania zmierzające do integrowania kierowania bezpieczeństwem
    narodowym obejmują niezbędne zmiany na płaszczyźnie instytucjonalnej,
    infrastrukturalnej, proceduralnej i legislacyjnej.
    44
    111. Zmiany instytucjonalne. Konieczne jest instytucjonalne wzmocnienie
    Rady Ministrów w zakresie kierowania bezpieczeństwem narodowym poprzez
    powołanie organu pomocniczego, którego zadaniem byłoby w pierwszej
    kolejności usprawnienie koordynacji służb specjalnych i nadzoru nad nimi.
    W przyszłości rozważyć można rozszerzenie zakresu kompetencji tego organu
    o inne obszary bezpieczeństwa narodowego lub powołanie odrębnego organu
    pomocniczego Rady Ministrów.
    112. Zmiany infrastrukturalne. Pilną potrzebą jest poprawa infrastruktury
    wykorzystywanej na potrzeby kierowania bezpieczeństwem narodowym
    zarówno w zakresie modernizacji obiektów specjalnych, jak i wykorzystania
    nowoczesnych urządzeń technicznych o wysokim poziomie bezpieczeństwa
    informacyjnego i telekomunikacyjnego. Ponadto uporządkowania wymaga
    wykorzystanie systemów teleinformatycznych związanych z ostrzeganiem
    i alarmowaniem. Priorytetowym zadaniem jest wprowadzenie, na potrzeby
    najwyższych władz państwa, specjalnych środków transportu powietrznego,
    zapewniających ciągłość funkcjonowania, odporność i strategiczną mobilność
    systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym.
    113. Zmiany proceduralne. Konieczne jest doskonalenie procedur planowania,
    organizowania, koordynacji i nadzoru w sferze bezpieczeństwa, zapewniające
    spójność kierowania bezpieczeństwem narodowym z systemem
    zarządzania rozwojem kraju. Wynika to z nierozłączności i wzajemnej zależności
    rozwoju i bezpieczeństwa oraz potrzeby kompleksowego i zintegrowanego
    podejścia do bezpieczeństwa. Istotne też będzie zapewnienie spójności
    zarządzania kryzysowego z reagowaniem obronnym poprzez określenie
    wspólnych obszarów ujętych w planach zarządzania kryzysowego i planach
    operacyjnych wszystkich szczebli. Należy dążyć do wprowadzenia na wszystkich
    szczeblach administracji publicznej jednego dokumentu planistycznego
    obejmującego sprawy obronne, zarządzania kryzysowego i obrony cywilnej.
    114. Zmiany legislacyjne. Wdrożenie nowych rozwiązań integrujących kierowanie
    bezpieczeństwem narodowym wymagać może zmian legislacyjnych,
    które precyzyjnie określałyby rolę władz i instytucji państwowych w systemie
    bezpieczeństwa narodowego, narzędzia jakimi one dysponują oraz zasady koordynacji
    działań.
    45
    4.2. Podsystem obronny
    115. Celem przygotowania podsystemu obronnego jest utrzymanie i jakościowa
    transformacja potencjału bezpieczeństwa narodowego w dziedzinie
    obronnej, z uwzględnieniem pierwszoplanowej potrzeby posiadania zdolności
    niezbędnych do zapewnienia bezpośredniego bezpieczeństwa własnego narodu
    i obywateli oraz terytorium i struktur państwa. Przygotowanie potencjału
    obronnego obejmuje rozwój dyplomacji, Sił Zbrojnych RP , służb specjalnych
    działających w sferze obronnej oraz przemysłowego potencjału obronnego.
    Wpisuje się ono we wzmocnienie zdolności obronnych NATO oraz budowę
    takich zdolności Unii Europejskiej. Obszarem wiążącym podsystem obronny
    z pozostałymi podsystemami jest planowanie obronne.
    116. Dyplomacja. Priorytetem transformacji polskiej dyplomacji jest kontynuacja
    modernizacji służby zagranicznej. Obejmować ona będzie optymalizację
    sieci polskich placówek zagranicznych oraz realizację projektów inwestycyjnych
    służących poprawie wizerunku i standardów ich funkcjonowania.
    Wprowadzona zostanie reforma szkolenia i doskonalenia kadr oraz upowszechnione
    będą nowoczesne techniki zarządzania w M SZ i placówkach zagranicznych.
    Kontynuowana będzie informatyzacja i rozbudowa infrastruktury
    teleinformatycznej służby zagranicznej.
    117. Siły Zbrojne RP. Do najpilniejszych zadań przygotowawczych w obszarze
    obrony narodowej należy kontynuacja rozwoju zdolności operacyjnych
    Sił Zbrojnych RP , z uwzględnieniem wymaganego poziomu interoperacyjności
    w ramach NATO . Podstawą tego rozwoju jest pozyskiwanie nowoczesnego
    sprzętu wojskowego, jak również utrzymanie i rozwój systemu
    jego zabezpieczenia. Priorytetowe znaczenie ma stworzenie nowego jakościowo
    narodowego systemu obrony powietrznej, w tym przeciwrakietowej.
    Konieczna jest także dalsza rozbudowa systemów informacyjnych, tak aby
    Siły Zbrojne RP uzyskały między innymi zdolności prowadzenia rozpoznania
    obrazowego oraz zdolności sieciocentryczne. Zinformatyzowanie systemów
    walki i wsparcia, wraz ze zwiększeniem mobilności wojsk lądowych, powinno
    wzmocnić kluczowe z punktu widzenia obrony państwa zdolności związane
    z działaniami przeciw zaskoczeniu. Rozwijanie zdolności Sił Zbrojnych RP do
    46
    rozpoznania i precyzyjnego rażenia wyselekcjonowanych obiektów oraz przeciwdziałania
    szerokiemu spektrum zagrożeń asymetrycznych będzie jednym
    z elementów skutecznego odstraszania. Rozwojowi zdolności operacyjnych
    Sił Zbrojnych RP musi towarzyszyć podnoszenie poziomu wyszkolenia
    i umiejętności profesjonalnego wykorzystywania zaawansowanej techniki
    wojskowej, w tym narzędzi informatycznych. Konieczne będzie rozwijanie
    w Siłach Zbrojnych RP zdolności do działań w cyberprzestrzeni, w tym stworzenie
    mechanizmów cyberobrony i wzmocnienie dedykowanych jej jednostek.
    Istotne jest też rozwijanie narodowych zdolności w zakresie kryptologii
    i nabycie pełnych zdolności w dziedzinie wytwarzania narodowych
    rozwiązań kryptograficznych w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu
    bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych. Osiąganie kompetencji Sił
    Zbrojnych RP w zakresie kryptologii powinno wynikać z jednolitej polityki
    kryptologicznej i jest czynnikiem krytycznym w zapewnieniu bezpieczeństwa
    teleinformatycznego.
    118. Istotne jest dokończenie reformy systemu kierowania i dowodzenia siłami
    zbrojnymi, konsolidującej działanie połączonych organów dowodzenia
    wokół podstawowych funkcji planowania, dowodzenia ogólnego i dowodzenia
    operacyjnego.
    119. Reformy wymaga funkcjonowanie Narodowych Sił Rezerwowych, które
    powinny stać się formacjami zwartymi, umożliwiającymi realne wzmocnienie
    i uzupełnienie zdolności operacyjnych zarówno na potrzeby lokalnego
    reagowania w sytuacjach kryzysowych, jak i w warunkach ich użycia do
    działań w obronie kraju. Zmiana ta powinna być połączona z szerszą reformą
    przygotowania rezerw mobilizacyjnych oraz budową systemu powszechnego
    bezpieczeństwa terytorialnego.
    120. Zmiany w systemie szkolnictwa wojskowego powinny zmierzać do jego
    konsolidacji oraz być zorientowane na poprawę efektywności szkolenia i prowadzenia
    badań naukowych na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa,
    poprawę wydatkowania środków publicznych, a także wpisanie obszaru
    szkolenia i doskonalenia zawodowego szeregowych i podoficerów w krajowy
    system edukacji oparty na Polskiej Ramie Kwalifikacji. Istotne jest uspraw47
    nienie systemu wojskowej opieki medycznej, ukierunkowanej na odbudowę
    korpusu medycznego oraz modernizację polowej techniki medycznej.
    121. Służby specjalne. Priorytetowo w rozwoju służb specjalnych należy
    traktować jakość kadr tych służb oraz wdrożenie najnowszych zinformatyzowanych
    technicznych systemów wywiadowczych i kontrwywiadowczych.
    Wojskowe służby specjalne powinny być silniej zintegrowane z resortem
    obrony narodowej.
    122. Przemysłowy potencjał obronny. Konieczne jest wzmocnienie konkurencyjności
    i innowacyjności krajowego przemysłu obronnego oraz związanego
    z nim sektora naukowo-badawczego. Administracja rządowa powinna
    tworzyć warunki prawne, zachęty inwestycyjne oraz mechanizmy instytucjonalno-
    koordynacyjne dla rozwoju przemysłowego potencjału obronnego,
    w tym dla zwiększenia jego innowacyjności. Ze strony podmiotów przemysłu
    obronnego konieczne jest lepsze rozpoznanie potrzeb głównych użytkowników
    sprzętu wojskowego, dywersyfikacja i uatrakcyjnienie oferty rynkowej w zakresie
    nowoczesnych wyrobów, a także poszukiwanie możliwości racjonalizacji
    asortymentu i kosztów produkcji oraz rozwijanie współpracy z zagranicznymi
    partnerami. Działania obydwu stron muszą być ukierunkowane na osiągnięcie
    wysokiej jakości produkcji zgodnie z oczekiwaniami Sił Zbrojnych RP oraz na
    uzyskanie takiego stopnia konkurencyjności, który pozwoliłby na partnerską
    współpracę z firmami europejskimi i światowymi koncernami zbrojeniowymi.
    123. Rozwój krajowego przemysłu obronnego musi się odbywać w równowadze
    ze zobowiązaniami międzynarodowymi Polski, w tym związanymi z budową
    europejskiego rynku obronnego. Państwo polskie będzie wspierało konkurencyjność,
    przejrzystość i efektywność europejskiej bazy technologicznoprzemysłowej
    sektora obronnego, chroniąc jednocześnie własny podstawowy
    interes bezpieczeństwa i korzystając w tym celu z wszystkich dostępnych
    instrumentów prawnych i politycznych. Przesłankami dla potrzeby ochrony
    tego interesu są między innymi konieczność zapewnienia ciągłości działań
    państwa w warunkach nagłego lub realnego zagrożenia jego bezpieczeństwa,
    bezpieczeństwo informacji oraz bezpieczeństwo dostaw sprzętu wojskowego
    i zabezpieczenie możliwości jego operacyjnego użycia.
    48
    4.3. Podsystemy ochronne
    124. Celem przygotowania podsystemów ochronnych jest dostosowany do
    strategii operacyjnej rozwój (organizacyjny, techniczny, szkoleniowy) służb,
    straży oraz wszelkich instytucji odpowiedzialnych za ochronę ludności, porządek
    publiczny i zarządzanie kryzysowe, a także zapewniających swobodę
    korzystania z praw i wolności obywatelskich.
    125. Wymiar sprawiedliwości. Do najważniejszych zadań przygotowawczych
    należy kompleksowa reforma funkcjonalna wymiaru sprawiedliwości. Jej celem
    jest zwiększenie sprawności, jakości i efektywności funkcjonowania sądownictwa
    powszechnego. Przyspieszeniu postępowań sądowych, zwiększeniu ich przejrzystości
    oraz usprawnieniu wymiany informacji służy kontynuacja informatyzacji
    i cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Konieczne są też zmiany w działaniu
    zawodów i modelu edukacji prawniczej oraz zapewnienie lepszego dostępu do
    informacji prawnej i usług prawniczych. W systemie penitencjarnym niezbędne
    jest maksymalne wykorzystanie możliwości, jakie dają środki probacyjne, w tym
    zwiększenie możliwości stosowania systemu dozoru elektronicznego.
    126. Służby specjalne. Zadania przygotowawcze w obszarze służb specjalnych
    ukierunkowane będą na poprawę ich organizacji, wyposażenia oraz
    szkolenia. Konieczne jest skorygowanie systemu nadzoru nad nimi oraz
    zwiększenie ich zdolności do przygotowania zintegrowanego produktu informacyjnego.
    Należy również zmierzać do ustanowienia standardów związanych
    z czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi poszczególnych służb specjalnych,
    a w związku z narastającym transsektorowym charakterem zagrożeń
    – budować platformy współdziałania służb i innych instytucji przeciwdziałających
    zagrożeniom o szczególnej wadze dla bezpieczeństwa państwa.
    127. Instytucje przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu i ekstremizmu.
    Konieczne jest dalsze wzmacnianie koordynacji działań instytucji
    państwowych uczestniczących w systemie ochrony antyterrorystycznej kraju.
    Szansą na zwiększenie ich spójności i skuteczności będzie przygotowanie rządowego
    dokumentu strategicznego (programu antyterrorystycznego), obejmującego
    istotne aspekty polityki antyterrorystycznej.
    49
    128. Instytucje właściwe do spraw cyberbezpieczeństwa. Do najważniejszych
    zadań przygotowawczych w obszarze cyberbezpieczeństwa należy
    wdrożenie i rozwijanie systemowego podejścia do sfery cyberbezpieczeństwa
    w wymiarze prawnym, organizacyjnym i technicznym. Konieczne jest określenie
    zasad prowadzenia aktywnej obrony oraz budowa narodowego systemu
    obrony cybernetycznej, w tym rozwijanie Krajowego Systemu Reagowania
    na Incydenty Komputerowe w C yberprzestrzeni Rzeczypospolitej Polskiej,
    kompatybilnego z systemami państw sojuszniczych. Istotne jest stworzenie
    narodowego ośrodka koordynacji, wspierającego organizację współpracy pomiędzy
    poszczególnymi podmiotami realizującymi zadania w zakresie cyberbezpieczeństwa
    i wymianę informacji oraz promującego dobre praktyki
    w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Ważne jest nabycie pełnych kompetencji
    do rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania cyberzagrożeń oraz zdolności
    do wytwarzania polskich rozwiązań technologicznych przeznaczonych do zapewnienia
    odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Zapewnione
    zostaną odpowiednie warunki tworzenia i działania partnerstwa
    publiczno-prywatnego w dziedzinie cyberbezpieczeństwa.
    129. Początkiem procesu wzmacniania odporności systemu teleinformatycznego
    Rzeczypospolitej Polskiej powinno być stworzenie obszarów bezpieczeństwa
    wybranych systemów teleinformatycznych istotnych dla bezpieczeństwa
    państwa oraz odpowiednio zabezpieczonych dróg komunikacji między nimi.
    W dalszej kolejności zbudowana zostanie jednolita platforma teleinformatyczna,
    umożliwiająca bezpieczne przetwarzanie i wymianę danych pomiędzy
    jednostkami administracji publicznej.
    130. Istotne jest też zwiększanie świadomości użytkowników o zagrożeniach
    w cyberprzestrzeni poprzez intensyfikację działań edukacyjnych na wszystkich
    poziomach nauczania, a także w formie szkoleń i kampanii społecznych.
    Wskazane jest uruchomienie specjalnych kierunków studiów związanych
    z bezpieczeństwem funkcjonowania w cyberprzestrzeni oraz rozwijanie programów
    badawczych w tym obszarze.
    131. Instytucje ochrony informacji niejawnych. Kluczowym zadaniem
    przygotowawczym w tej sferze jest zapewnienie rządowej niejawnej łączności sta50
    cjonarnej i mobilnej. Ważnym zadaniem jest też ciągłe dostosowywanie rozwiązań
    prawnych, proceduralnych, fizycznych i technicznych do pojawiających się
    zagrożeń dla przechowywania, przetwarzania i wymiany informacji niejawnych.
    W tym kontekście istotne znaczenie posiada pogłębianie współpracy w ramach
    NATO i UE. Podstawowe znaczenie dla ochrony systemów teleinformatycznych
    ma rozwój i implementacja narodowych rozwiązań z zakresu kryptografii.
    132. Instytucje ochrony infrastruktury krytycznej. Ochrona kluczowej
    infrastruktury państwa wymaga uporządkowania przepisów w celu stworzenia
    jednej kategorii obiektów infrastruktury krytycznej. Wiązać się to będzie
    z potrzebą zmian zarówno w przepisach dotyczących obiektów podlegających
    obowiązkowej ochronie, jak i obiektów podlegających szczególnej ochronie.
    Spójne przepisy zagwarantują podniesienie odporności wszystkich elementów
    infrastruktury krytycznej, za co odpowiadać powinien powołany ustawowo
    organ do spraw ochrony infrastruktury krytycznej. Nowe przepisy powinny
    również stworzyć system realnych zachęt dla właścicieli infrastruktury
    krytycznej do inwestowania w bezpieczeństwo.
    133. Służby porządku publicznego. Skuteczne przeciwdziałanie naruszeniom
    porządku publicznego wymaga wzmocnionej koordynacji różnych
    aspektów funkcjonowania podsystemu ochronnego oraz dalszej modernizacji
    służb i formacji odpowiadających za ten obszar funkcjonowania państwa.
    W zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej konieczne jest
    usprawnienie zinstytucjonalizowanej wymiany informacji między wszystkimi
    służbami i instytucjami zaangażowanymi w przeciwdziałanie tej formie
    przestępczości. Istotne jest ustawiczne podnoszenie bezpieczeństwa w ruchu
    drogowym. Niezbędne jest usprawnienie zabezpieczenia imprez masowych,
    a także kontynuacja wysiłków związanych z przeciwdziałaniem przestępczości
    gospodarczej i narkotykowej oraz handlowi ludźmi. Dla zapewnienia skutecznego
    działania konieczne jest zintegrowanie systemów łączności służb,
    w tym budowa ogólnokrajowego cyfrowego systemu łączności radiowej.
    134. Służby bezpieczeństwa powszechnego (ratownictwo i ochrona
    ludności). Warunkiem skutecznego przygotowania państwa do realizacji
    zadań ratowniczych w celu ochrony życia, zdrowia, mienia i środowiska oraz
    51
    pomocy humanitarnej (rozumianej jako działania mające na celu zapewnienie
    warunków niezbędnych do przetrwania, podejmowane w fazie reagowania
    przez służby i organizacje ratownicze) jest optymalne wykorzystanie istniejących
    zasobów, w szczególności Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego,
    Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM ), Systemu Powiadamiania Ratunkowego
    oraz potencjału stowarzyszeń (ochotnicze straże pożarne) i innych
    organizacji pozarządowych (społeczne organizacje ratownicze) oraz zapewnienie
    sprawnych mechanizmów ich doskonalenia i współdziałania. Ważnym zadaniem
    jest i będzie doskonalenie standardów w danym obszarze ratowniczym,
    z uwzględnieniem obszarów współpracy pomiędzy poszczególnymi służbami
    i podmiotami ratowniczymi oraz szczególnych wymagań organizacji systemu
    PRM , którego jednostki udzielają świadczeń osobom w stanie nagłego zagrożenia
    zdrowotnego. Powiązany z problematyką ochrony ludności obszar obrony
    cywilnej wymaga kompleksowej transformacji i dostosowania do obecnej sytuacji
    społeczno-gospodarczej, w tym zobowiązań międzynarodowych. Pilnym
    zadaniem jest kontynuacja budowy Systemu Powiadamiania Ratunkowego
    oraz systemów służb bezpośrednio wykonujących zadania ratownicze. Poprawa
    współdziałania wyżej wymienionych podmiotów wymaga również zapewnienia
    im zintegrowanego systemu łączności radiowej.
    135. W ochronie zdrowia należy kontynuować doskonalenie struktur związanych
    z ratownictwem medycznym, podstawową opieką zdrowotną oraz
    specjalistyczną bazą leczniczą. Istotne jest też doskonalenie przygotowań organizacyjno-
    planistycznych, proceduralnych i materiałowych do funkcjonowania
    w sytuacjach zagrożeń i w czasie wojny.
    136. Służby graniczne. Z uwagi na rosnące znaczenie transgranicznego
    wymiaru bezpieczeństwa doskonalony będzie zintegrowany system zarządzania
    granicą UE/Schengen. Zwiększenie skuteczności państwa w walce
    z nielegalną migracją wymaga zmian kompetencji uczestników tego systemu,
    a zwłaszcza wynikających z poszerzenia funkcji i zadań Straży Granicznej
    i przekształcenia jej w formację graniczno-migracyjną.
    137. Służby ochrony najważniejszych organów władzy i administracji
    publicznej. Dbałość o bezpieczeństwo najważniejszych organów władzy pań52
    stwowej wymaga sprawnej służby ochronnej i nowoczesnych środków transportu.
    Doprecyzować należy zasady i procedury dotyczące transportu i przemieszczania
    się osób zajmujących najważniejsze stanowiska w państwie, zwłaszcza
    w zakresie regulacji sposobu realizacji lotów o statusie HEAD . Określić należy
    także ośrodek koordynujący bezpieczeństwo transportu lotniczego VIP .
    138. Inne podsystemy ochronne. Rosnący udział sektora prywatnego w zapewnianiu
    bezpieczeństwa oraz potencjał prywatnych instytucji ochrony jest
    szansą na wzmocnienie bezpieczeństwa obywateli oraz racjonalizację wydatków
    państwa. Warunkiem koniecznym dla dalszego rozwoju prywatnego sektora
    usług ochrony osób i mienia jest doskonalenie nadzoru i kontroli nad jego działalnością.
    Konieczne jest także określenie jego roli i opracowanie zasad współpracy
    w systemie bezpieczeństwa państwa, zwłaszcza w stanach nadzwyczajnych.
    4.4. Podsystemy społeczne
    139. Celem przygotowania podsystemów społecznych bezpieczeństwa narodowego
    jest zapewnienie ich efektywnego funkcjonowania w razie zagrożenia
    i wojny oraz doskonalenie zasad, procedur i zdolności realizacji zadań
    społecznego wsparcia operacyjnych podsystemów.
    140. System ochrony dziedzictwa narodowego. Niezbędna jest modyfikacja
    systemu ochrony dóbr kultury przed zagrożeniami powszechnymi i wojennymi
    oraz doskonalenie spójnej polityki kulturalnej i historycznej państwa,
    uwzględniającej wymogi współczesnej ekonomii oraz zmiany zachodzące
    w obecnym świecie. Powinna ona również umożliwiać sprawowanie efektywnego
    mecenatu państwa, zapewniać wystarczający wzrost środków na ochronę
    dóbr kultury i dziedzictwa narodowego oraz określać ich rolę w rozwoju jednostek
    i narodu. Sprawą istotną jest także odpowiednia edukacja kulturalna
    oraz historyczna, obejmująca promowanie obszarów związanych między innymi
    z tradycją i dziedzictwem, uwzględniająca jednocześnie współczesne realia,
    takie jak kultura masowa, turystyka oraz środki komunikacji społecznej.
    141. Instytucje edukacji dla bezpieczeństwa. Działania na rzecz podnoszenia
    kompetencji w obszarze bezpieczeństwa wymagają intensyfikacji
    53
    i lepszego skoordynowania. Większy nacisk należy położyć na jakość kształcenia
    w obszarach istotnych dla bezpieczeństwa państwa i obywateli w powszechnym
    systemie edukacji i w szkolnictwie wyższym, a także na doskonalenie
    zawodowe żołnierzy, funkcjonariuszy, personelu cywilnego wojska
    i służb, pracowników administracji publicznej oraz nauczycieli przedmiotu
    edukacja dla bezpieczeństwa. Wymagać to będzie uporządkowania kwestii
    kształcenia na poziomie wyższym prowadzonego w szczególności przez uczelnie
    nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej i ministra właściwego
    do spraw wewnętrznych, między innymi poprzez tworzenie spójnych programów
    nauczania na potrzeby zintegrowanego bezpieczeństwa narodowego
    oraz reformę szkolnictwa wojskowego. W tym kontekście warto rozważyć,
    aby korzystając z istniejącego potencjału i zasobów, przekształcić jedną lub
    kilka z tych uczelni w jakościowo nową uczelnię publiczną kształcącą w zakresie
    zintegrowanego bezpieczeństwa narodowego, realizującą programy
    nauczania w wymiarze transsektorowym i ponadresortowym, co pozwoliłoby
    na uzyskanie odpowiadającej potrzebom państwa jakości nauczania.
    142. Media w systemie bezpieczeństwa narodowego. Wskazane jest dalsze
    rozwijanie i pogłębianie współpracy przedstawicieli instytucji państwowych
    i mediów zaangażowanych w ochronę bezpieczeństwa narodowego. Konieczna
    będzie poprawa przygotowania służb prasowych instytucji państwowych
    i dziennikarzy zajmujących się problematyką bezpieczeństwa narodowego oraz
    większe ukierunkowanie misji mediów publicznych na tę tematykę.
    143. Przeciwdziałanie zagrożeniom demograficznym. Istotnym priorytetem
    państwa polskiego będzie dalsze przeciwdziałanie niekorzystnym tendencjom
    demograficznym. Obejmować ono będzie wzmocnioną politykę rodzinną
    oraz spójną politykę migracyjną. W obszarze polityki rodzinnej należy kontynuować
    działania na rzecz godzenia życia zawodowego z życiem prywatnym, w tym
    rozwijać opiekę instytucjonalną nad dziećmi oraz alternatywne formy opieki nad
    osobami starszymi. Ponadto, w działaniach państwa należy uwzględniać wspieranie
    osób powracających i rozważających zamiar powrotu do Polski.
    144. Bezpieczeństwo socjalne. Bezpieczeństwo socjalne osób i rodzin będzie
    zapewniane między innymi przez spójny system zabezpieczenia społecz54
    nego. Planuje się stworzenie całościowego i efektywnego systemu zasiłków
    oraz świadczeń społecznych, stymulującego ekonomiczne usamodzielnianie
    się i podejmowanie zatrudnienia na otwartym rynku pracy oraz takiego,
    w którym unika się ryzyka długotrwałego wykluczenia społecznego.
    4.5. Podsystemy gospodarcze
    145. Celem przygotowań podsystemów gospodarczych bezpieczeństwa narodowego
    jest opracowanie i wdrożenie odpowiednich strategii i programów
    zapewniania bezpiecznego funkcjonowania podmiotów gospodarczych państwa
    w czasie zagrożenia i wojny oraz realizacja zadań gospodarczego wsparcia
    operacyjnych podsystemów systemu bezpieczeństwa narodowego.
    146. Instytucje bezpieczeństwa finansowego. W warunkach światowego
    kryzysu finansowego szczególnego znaczenia nabiera sprawność instytucji odpowiedzialnych
    za bezpieczeństwo finansowe Polski. Skuteczniejsze zapobieganie
    zagrożeniom z pogranicza przestępstw finansowych oraz zapobieganie wykorzystywania
    luk w przepisach prawnych wymaga wzmocnionej współpracy i koordynacji
    instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo finansowe państwa oraz
    odpowiednich służb ochrony państwa. Pożądana jest większa aktywność wymiaru
    sprawiedliwości wobec podmiotów zagrażających swoim działaniem inwestorom
    lub gospodarce. Istotne też jest realizowanie strategii wejścia Polski do strefy
    euro oraz jej ewentualne aktualizowanie, gdyż przyjęcie europejskiej wspólnej
    waluty może stworzyć skuteczną ochronę przed zawirowaniami walutowymi
    i pozwoli Polsce na pełny udział w unijnych procesach decyzyjnych.
    147. Podmioty bezpieczeństwa energetycznego. Do priorytetów przygotowawczych
    określających kierunki rozwoju i doskonalenia bezpieczeństwa
    energetycznego Polski należy zaliczyć uruchomienie przemysłowego wydobycia
    gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych, w tym opracowanie technologii
    wydobywczej dostosowanej do specyfiki krajowych złóż tego surowca, rozbudowę
    sieci przesyłowych i magazynów do przesyłu dodatkowych ilości gazu ziemnego
    do odbiorców krajowych i zagranicznych oraz budowę regionalnego centrum
    dystrybucyjno-magazynowego gazu ziemnego na terytorium Polski. Należy
    rozbudować terminal LNG o kolejne możliwości regazyfikacyjne oraz istnie55
    jące i nowe połączenia gazowe w ramach Grupy Wyszehradzkiej w celu budowy
    regionalnego rynku gazu. Kontynuować należy prace na rzecz zróżnicowania
    źródeł dostaw ropy naftowej, w tym komercyjnej realizacji projektu dotyczącego
    importu surowca z rejonu Morza Kaspijskiego oraz wsparcie dla uruchomienia
    przemysłowego wydobycia ropy naftowej ze złóż niekonwencjonalnych
    w P olsce. Ważna jest także postępująca modernizacja systemu magazynowania,
    przesyłu i dystrybucji ropy naftowej i paliw w kraju oraz planowane polepszenie
    parametrów terminalu naftowego. Istotna jest przebudowa sektora wytwarzania
    energii elektrycznej, z uwzględnieniem priorytetu, jakim jest wykorzystanie
    krajowych złóż nośników energii pierwotnej (węgiel kamienny, brunatny i gaz,
    w tym ze złóż niekonwencjonalnych) oraz energetyki jądrowej. W tym celu
    koniecznym jest zapewnienie wsparcia państwa dla długoterminowych, kapitałochłonnych
    inwestycji w nowe moce w elektroenergetyce. Bezpieczeństwo
    państwa wymaga międzyresortowej koordynacji, z uwzględnieniem podziału
    kompetencji w R adzie Ministrów w zakresie polityki energetycznej oraz zapewnienia
    wpływu państwa na jej realizację przez przedsiębiorstwa energetyczne,
    co umożliwi szybką i skuteczną reakcję w przypadku pojawienia się zagrożeń
    na rynkach energetycznych. Konieczne jest zachowanie przez państwo kontroli
    nad kluczową infrastrukturą sektora paliwowo-energetycznego oraz rozszerzenie
    nadzoru i kontroli nad bogactwem zasobów geologicznych państwa.
    148. System rezerw strategicznych. Kluczowym zadaniem w zakresie
    utrzymania systemu rezerw strategicznych jest zapewnienie finansowania
    z budżetu państwa dla Rządowego Programu Rezerw Strategicznych na poziomie
    umożliwiającym realizację zadań zaplanowanych w perspektywie pięciu lat.
    149. Bezpieczeństwo żywnościowe. W celu właściwej ochrony zdrowia
    i interesów konsumentów artykułów rolno-spożywczych istotne jest wzmocnienie
    kontroli żywności, tak aby działania państwowe zapewniały jednolity
    i sprawny nadzór nad jej produkcją i dystrybucją.
    150. Podmioty ochrony środowiska naturalnego. Z uwagi na rozproszenie
    kontroli przestrzegania prawa dotyczącego ochrony środowiska w P olsce,
    podjęte zostaną prace nad wzmocnieniem i usprawnieniem działań służb
    ochrony środowiska. Rozwijana będzie współpraca międzynarodowa w ob56
    szarze bezpieczeństwa ekologicznego, wspierająca organizacje i porozumienia
    międzynarodowe na rzecz ograniczania emisji zanieczyszczeń, globalnej polityki
    klimatycznej i zachowania różnorodności biologicznej, respektujące poziom
    rozwoju i strukturę gospodarek narodowych państw uczestniczących.
    151. Jednostki naukowe. Konieczne jest zwiększenie nowoczesności i innowacyjności
    potencjału naukowo-badawczego w obszarze bezpieczeństwa
    i obronności państwa poprzez aktywizację współpracy naukowo-przemysłowej
    (w tym międzynarodowej) środowiska naukowo-badawczego. Potrzeby
    zintegrowanego systemu bezpieczeństwa narodowego wymagają interdyscyplinarnego
    podejścia do badań naukowych i prac rozwojowych z zakresu
    bezpieczeństwa narodowego, między innymi poprzez wspólne finansowanie
    badań nad technologiami podwójnego zastosowania, możliwych do komercyjnego
    wykorzystania również w sektorze cywilnym. Kluczowe dla zwiększenia
    potencjału naukowego jest zapewnienie wieloletniej perspektywy
    stabilnego finansowania badań naukowych i prac rozwojowych w obszarach
    uznanych za priorytetowe ze względu na bezpieczeństwo narodowe. Należy
    dążyć do ustalenia proporcji nakładów na badania naukowe i prace rozwojowe
    z obszaru bezpieczeństwa i obronności państwa w relacji do wysokości
    PKB w poszczególnych latach budżetowych w drodze ustawowej. Zmierzać
    należy również do zwiększenia nakładów na badania i rozwój w dziedzinie
    bezpieczeństwa, w tym obronności, także poprzez poszukiwanie pozabudżetowych
    źródeł finansowania oraz szerokie wykorzystywanie dostępnych instrumentów
    (prawnych, finansowych, organizacyjnych), ułatwiających krajowym
    podmiotom prowadzenie działalności naukowo-badawczej.
    57
    ZAKOŃCZE NIE
    152. Z a realizację postanowień niniejszej strategii odpowiadają ministrowie
    kierujący działami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych,
    wojewodowie, organy samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, we właściwościach
    których pozostają sprawy z zakresu bezpieczeństwa państwa.
    153. Treści Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej są rozwijane
    w Polityczno-Strategicznej Dyrektywie Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej oraz
    Strategii Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, realizującej
    długo- i średniookresową strategię rozwoju kraju.
    154. Weryfikacja ustaleń zawartych w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej
    Polskiej oraz wypracowanie propozycji jej aktualizacji, odbywać się
    będzie między innymi w ramach Strategicznych Przeglądów Bezpieczeństwa
    Narodowego.
    155. Niniejsza Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej zastępuje
    strategię zatwierdzoną przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
    13 listopada 2007 r.


    Data wprowadzenia: 2014-12-05 1007
    Data upublicznienia: 2014-12-05
    Art. czytany: 8656 razy

    » SBN RP - rozmiar: 854604 bajtów
    Typ pliku: application/pdf
    Drukowanie dokumentuWiadomość wprowadził: Krzysztof Pastuszka
    Autor dokumentu: Mirosław Kopytek
    Rejestr zmian:
    2014-12-05
    1. Typ zdarzenia: dodanie załącznika - pliku - Zmienił: Krzysztof Pastuszka
    2. Typ zdarzenia: nowa wiadomość - Zmienił: Krzysztof Pastuszka
    Biuletyn Informacji Publicznej
    Urząd Gminy Łączna
    Czerwona Górka 1B
    26 - 140 Łączna

    tel. 041/25 - 48 - 960
    fax. 041/25-48-977

    Godziny otwarcia:
    Poniedziałek
    7.30-16.00
    Wtorek - Czwartek
    7.30-15.30
    Piątek
    7.30-15.00

    Kasa czynna:
    poniedziałek - piątek
    8.00-13.30

    ePUAP – adres skrytki podawczej: /09v7jfy1xv/SkrytkaESP

    Starostwo Powiatowe
    w Skarżysku-Kamiennej
    www.spskarzysko.bip.doc.pl

    Dziennik Ustaw
    http://dziennikustaw.gov.pl
    Monitor Polski
    http://monitorpolski.gov.pl

    Urząd Gminy Łączna