Uchwała Nr XXXVI/248/2014 Rady Gminy Łączna z dnia 29 stycznia 2014
w sprawie : Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020.
Uchwała Nr XXXVI/248/2014
Rady Gminy Łączna
z dnia 29 stycznia 2014
w sprawie : Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020.
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2013r. poz.594 z późn. zm.) oraz art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) Rada Gminy Łączna uchwala, co następuje :
§ 1.
Ustala się “Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2.
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Łączna oraz Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łącznej.
§ 3.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w sposób zwyczajowo przyjęty.
UZASADNIENIE
Art. 6 ust. 1 i 2 Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie stanowi, że zadania
w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizowane są przez organy administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego. Do zadań własnych Gminy należy:
opracowanie i realizacja gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
opracowywanie i realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie,
prowadzenie gminnych ośrodków wsparcia.
Realizacja powyższych zadań prowadzona jest w postaci Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. W związku z powyższym konieczne jest podjęcie uchwały w sprawie przyjęcia Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Gminy Łączna na lata 2014-2020.
Załącznik do uchwały Nr XXXVI/248/2014
Rady Gminy Łączna z dnia 29.01.2014r.
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY
W RODZINIE W GMINIE ŁĄCZNA
NA LATA 2014-2020
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Łącznej
Łączna 115
26-140 Łączna
WSTĘP
Zjawisko przemocy w rodzinie długo było niezauważane i bagatelizowane
w świadomości społecznej. Od kilkunastu lat zaczęto podejmować działania mające zmierzające do przeciwdziałania zjawiskom przemocy oraz zmniejszania skutków społecznych, jakie wywołuje. Jest to możliwe tylko przy ścisłej współpracy różnych służb,
do których należy dbanie o prawidłowy rozwój i funkcjonowanie rodziny.
Aktem prawnym regulującym tą współpracę jest Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.), która określa zadania organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zasady postępowania wobec ofiar i sprawców przemocy. Zadaniem gminy, zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jest m. in.: opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie.
Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy
w rodzinie w Gminie Łączna na lata 2014 - 2020 zawiera charakterystykę zjawiska przemocy oraz określa cele i założenia Programu.
Program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy
w rodzinie w Gminie Łączna ma charakter długofalowy, ponieważ jego działania obejmują lata 2014 – 2020. Założeniem jest ewaluacja Programu i jego zmiany w miarę zaistniałych potrzeb i sytuacji społecznej.
1. CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE
Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie określa przemoc w rodzinie
jako wszelkie jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób w rodzinie, w szczególności narażające
te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Wielu osobom przemoc kojarzy się z biciem, znęcaniem fizycznym i stosowaniem
do tego niebezpiecznych przedmiotów. Zjawisko to ma jednak szersze znaczenie i obejmuje również m.in. wyzywanie, poniżanie, ranienie uczuć, niszczenie czyjegoś mienia, ograniczanie wolności i swobody oraz izolowanie od otoczenia, zmuszanie do stosunków płciowych. Jest ona zarówno skutkiem, jak i przyczyną dysfunkcjonalności rodziny. Przemoc w rodzinie narusza poczucie bezpieczeństwa jej członków, prowadzi do naruszeń norm moralnych i prawnych oraz systemu wartości, a w efekcie może doprowadzić do zmian
w psychice osób nią dotkniętych.
Wyróżnić można różne rodzaje przemocy:
1. fizyczna – agresywne zachowanie polegające na użyciu siły, które prowadzi
do naruszenia nietykalności cielesnej ofiary (m. in.: popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, spoliczkowanie, kopanie);
2. psychiczna – agresywne działania wykorzystujące mechanizmy psychologiczne powodujące obniżenie poczucia własnej wartości ofiary i pojawienie się stanów lękowych i nerwicowych (m. in.: izolacja, wyzwiska, ośmieszanie, groźby, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów, krytykowanie, poniżanie, demoralizację, ciągłe niepokojenie);
3. ekonomiczna – uniemożliwianie dostępu do wspólnych środków finansowych,
które prowadzi w efekcie do uzależnienia ofiary od sprawcy przemocy (m. in.: odbieranie zarobionych pieniędzy, niezaspokajanie materialnych potrzeb rodziny, uniemożliwianie podjęcia pracy);
4. seksualna – wymuszanie pożycia seksualnego, nieakceptowanych lub niechcianych praktyk seksualnych w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy (m. in.: zmuszanie do odbywania stosunku płciowego oraz do innych czynności seksualnych);
5. zaniedbanie - ciągłe niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych
i emocjonalnych osób zależnych.
Powyższe formy pomocy mogą się przenikać, rzadko występują oddzielnie.
Zjawisko przemocy w rodzinie charakteryzuje się fazami, które różnią się intensywnością i czasem trwania, a które następują po sobie cyklicznie.
Wyróżnia się trzy fazy:
1. faza narastającego napięcia – początkuje cykl, następuje wzrost napięcia i zwiększa się ilość sytuacji konfliktowych;
2. faza gwałtownej, ostrej przemocy – wybuch gniewu i rozładownie agresji przez sprawcę przemocy, koniec tej fazy określa sam sprawca przemocy, bowiem ofiara nie ma żadnego wpływu na jego zachowanie;
3. faza „miodowego napięcia” – sprawca przemocy wyraża swoją skruchę i obiecuje, że taka sytuacja już się nigdy nie powtórzy bądź zachowuje się tak, jakby nic się nie stało, ofiara często zapomina o zdarzeniach z poprzednich faz, co jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ faza „miodowego miesiąca” przemija, a agresja w kolejnej fazie przemocy jest gwałtowniejsza. Jedynym rozwiązaniem jest specjalistyczna pomoc zewnętrzna.
Przemoc, poza szkodami fizycznymi, może spowodować trwałe następstwa
w psychice człowieka. Cierpią nie tylko ci, którzy są ofiarami, ale również ci,
którzy są bezsilnymi świadkami obserwującymi akty przemocy. Są to najczęściej dzieci. Doświadczanie przemocy uczy agresywnego stylu zachowania, zmniejsza opór przed agresywnym zachowaniem, zaburza poglądy na rozwiązywanie konfliktów. Przemoc domowa niesie za sobą ogromne koszty, które ponoszą zarówno jednostki, jak i społeczeństwo, dlatego tak ważne jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. W bezpośrednim kontakcie z osobami doznającymi przemocy czy stosującymi przemoc w rodzinie ważne jest rozumienie przemocy na każdej płaszczyźnie. Każda osoba podejmująca się pracy z pokrzywdzonymi czy stosującymi przemoc powinna robić to zgodnie ze swoim przygotowaniem zawodowym
i możliwościami instytucji, jaką reprezentuje, a także mieć świadomość granicy swoich kompetencji.
2. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze. zm.). Rozdział drugi pt. „Wolności, Prawa i Obowiązki Człowieka
i Obywatela” reguluje zasady zapewniające każdemu nietykalność osobistą i cielesną oraz stawia na ich straży władze publiczne przyznając obywatelowi prawo żądania
od organów władzy publicznej szczególnej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją,
2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
(Dz. U. Nr 180, poz. 1493 ze zm.),
3. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 175,
poz. 1362 ze zm.),
4. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231 ze zm.),
5. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 ze zm.),
6. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 788),
7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. Nr 209,
poz. 1245),
8. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
3. DIAGNOZA PROBLEMU PRZEMOCY W RODZINIE
Skalę problemu przemocy w rodzinie najlepiej obrazują statystyki, opracowane
na podstawie danych zebranych w ramach procedury „Niebieskiej Karty”. Przedstawione poniżej zestawienia pokazują, iż w okresie od powołania Zespołu Interdyscyplinarnego
ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie tj. od 28 lutego 2012 r. do końca grudnia 2013 r., w 13 rodzinach została wszczęta procedura „Niebieskiej Karty” w związku
z podejrzeniem występowania przemocy w rodzinie.
Z analizy danych dotyczących zjawiska przemocy w rodzinie wynika, że przemoc
na terenie naszej gminy jest problemem społecznym. Należy też przypuszczać, że rzeczywista liczba osób i rodzin dotkniętych przemocą jest znacznie wyższa niż wskazują
na to przywołane statystyki. Osoby doznające przemocy domowej często bowiem przez wiele lat ukrywają swój problem, dlatego trudno jest określić dokładną skalę problemu przemocy.
Od czasu powstania Zespołu Interdyscyplinarnego, działania podejmowane na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie są intensywniejsze i coraz bardziej skuteczne, mają charakter współpracy interdyscyplinarnej poszczególnych instytucji lokalnych. Efektem takiej współpracy będzie skuteczne zapobieganie, rozpoznawanie oraz przeciwdziałanie przemocy
i jej skutkom. Na terenie Gminy Łączna funkcjonują służby, które w zakresie swoich kompetencji mają zadanie przeciwdziałać przemocy w rodzinie oraz likwidować bądź łagodzić jej skutki . Należą do nich:
1. Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
2. Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
3. Punkt Konsultacyjny,
4. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
W swojej codziennej działalności ze zjawiskami przemocy spotykają się także: placówki oświatowe, placówka służby zdrowia, CARITAS, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, parafie. Gmina Łączna współpracuje także z innymi instytucjami spoza terenu gminy, które również działają na rzecz osób dotkniętych przemocą, tj.: Komisariatem Policji
w Suchedniowie, Sądem Rejonowym wraz z kuratorami sądowymi, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Skarżysku-Kamiennej.
4. CELE PROGRAMU
Cel główny Programu: przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, ochrona ofiar przemocy oraz zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy.
Cele szczegółowe Programu:
1. Diagnozowanie i monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie
2. podniesienie świadomości i wrażliwości społecznej oraz zaangażowania społeczności lokalnej w sprawach związanych ze zjawiskiem przemocy w rodzinie poprzez systematyczne pogłębianie wiedzy na temat zjawiska oraz informowanie
o instytucjach udzielających specjalistycznej pomocy,
3. zwiększenie dostępności oraz efektywności działań profilaktycznych dotyczących przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
4. zwiększenie kompetencji zawodowych pracowników zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie,
5. zapewnienie kompleksowej pomocy osobom doznającym przemocy,
6. zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc.
5. ADRESACI PROGRAMU
1. Osoby dotknięte przemocą w rodzinie.
2. Osoby zagrożone przemocą w rodzinie.
3. Przedstawiciele instytucji służb pracujące z osobami i rodzinami zagrożonymi bądź dotkniętymi przemocą, m.in. pracownicy socjalni, policjanci, nauczyciele i pedagodzy szkolni, pracownicy służby zdrowia, członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
6. REALIZATORZY PROGRAMU
Urząd Gminy Łączna,
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Łącznej,
Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
Punkt Konsultacyjny,
Szkoły i inne placówki oświatowe na terenie Gminy Łączna,
Placówka służby zdrowia z terenu Gminy Łączna,
Policja,
Inne instytucje, organizacje, stowarzyszenia i osoby fizyczne realizujące cele i zadania zawarte w Programie.
7. FINANSOWANIE PROGRAMU
1. Budżet gminy.
2. Budżet państwa.
3. Inne źródła.
Załącznik do Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014 – 2020
HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ
W RAMACH GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE
ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2014-2020
Lp. ZADANIE OPIS ZADANIA TERMIN REALIZACJI REALIZATOR
LUB KOORDYNATOR
1. Monitorowanie i diagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie - Zbieranie i aktualizowanie informacji na temat rozmiarów i form przemocy,
- Identyfikowanie ofiar i sprawców przemocy,
- Wypracowanie zasad przekazywania informacji
o zdiagnozowanej przemocy przez instytucje zajmujące się problematyką przemocy i udzielanych formach wsparcia rodzinie, 2014-2020
GOPS, Komisariat Policji, GKRPA, placówki oświatowo-wychowawcze
2. Prowadzenie przez Zespół Interdyscyplinarny zintegrowanych
i skoordynowanych działań
w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie
- Diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie,
- Podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie, mających na celu zapobieganie zjawisku,
- Opracowanie i realizacja planu pomocy
w indywidualnych przypadkach,
- Rozpowszechnianie informacji o instytucjach oraz możliwościach udzielania pomocy w środowisku lokalnym,
- Inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie,
- Inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie,
- Monitorowanie sytuacji rodzin, w których istnieje zagrożenie wystąpienia przemocy oraz rodzin,
w których dochodzi do przemocy,
- Prowadzenie dokumentacji działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań, 2014-2020 Gminny Zespół Interdyscyplinarny
3. Realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie - Kierowanie ofiar przemocy do instytucji udzielających bezpłatnych porad prawnych oraz wsparcia psychologicznego,
- Określenie sposobu rozwiązania problemów związanych z przemocą, dotyczących indywidualnych środowisk,
- Współpraca z instytucjami prowadzącymi hostele, domy samotnej matki, ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy w rodzinie,
- Kierowanie na grupy wsparcia dla ofiar przemocy,
- Praca socjalna z osobami doznającymi przemocy, 2014 - 2020 Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
Pełnomocnik Wójta ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi
i Zapobiegania Narkomanii,
GOPS,
Komisariat Policji,
GKRPA
4. Oddziaływanie na sprawców ofiar przemocy w rodzinie - Kierowanie sprawców przemocy do udziału
w programach korekcyjno-edukacyjnych w PCPR
w Skarżysku-Kam., oraz do Punktu Konsultacyjnego,
- Współpraca z grupą wsparcia AA w Skarżysku-Kamiennej,
- Kierowanie sprawców przemocy nadużywających alkoholu na posiedzenia Gminnej Komisji
ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2014-2020 Pełnomocnik Wójta ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi
i Zapobiegania Narkomanii, Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
GOPS, GKRPA
5. Podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności osób realizujących zadania związane
z przeciwdziałaniem przemocy
w rodzinie
- Systematyczne szkolenia wszystkich przedstawicieli służb podejmujących działania na rzecz rodzin uwikłanych w przemoc, w tym szkolenia z zakresu diagnozowania przemocy w rodzinie, realizacji procedury Niebieskiej Karty i prowadzenia interwencji kryzysowej,
- Organizowanie spotkań interdyscyplinarnych, mających na celu wymianę doświadczeń między pracownikami różnych instytucji, 2014 – 2020 Pełnomocnik Wójta ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi
i Zapobiegania Narkomanii, Gminny Zespół Interdyscyplinarny,
GOPS, GKRPA, PCPR w Skarżysku-Kam., Komisariat Policji
6. Zmiana postawy mieszkańców wobec przemocy w rodzinie poprzez działania informacyjno – edukacyjne
- Rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych (broszur, ulotek, plakatów itp.) dotyczących zjawiska przemocy w rodzinie wśród lokalnej społeczności,
- Dostarczenie informacji o instytucjach udzielających pomocy i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie,
- Umieszczenie informacji na stronach internetowych Urzędu Gminy w Łącznej
i GOPS, 2014 – 2020 Pełnomocnik Wójta ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi
i Zapobiegania Narkomanii, GOPS, Komisariat Policji
7. Edukacja dzieci i młodzieży w zakresie radzenia sobie ze stresem oraz agresją - Zajęcia edukacyjno-informacyjne,
- Wspieranie różnych form spędzania czasu wolnego zapobiegających zachowaniom agresywnym 2014-2020 Placówki oświatowe, Policja, Gminny Zespół Interdyscyplinarny
Data wprowadzenia: 2014-02-13 1419
Data upublicznienia: 2014-02-13
Art. czytany: 2415 razy
|
|
